Bezpieczeństwo ekologiczne

stacjonarne

I stopnia

realizowane formy zajęć: W-wykład, C - ćw. audytoryjne, L – ćw. laborat.,

P – ćw. projektowe, S – seminarium)

Rygor: x - egzamin, + zaliczenie na ocenę, z – zaliczenie ogólne

W 16/+ ; C 14/+ Razem: 30 (16 godzin wykładów zaliczenie na ocenę;

14 godzin ćwiczeń, zaliczenie ogólne) 3 pkt ECTS

Podstawy teorii bezpieczeństwa

dr hab. Jerzy Zalewski

3 ECTS

Przedmiot obejmuje podstawowe pojęcia związane z ochroną środowiska naturalnego, istotę pojęcia „bezpieczeństwo ekologiczne”, kategorie zagrożeń związane z tym bezpieczeństwem: cywilizacyjne i naturalne (temperatu-ra/ocieplenie ziemi, pożary traw i lasów, ubytek słodkiej wody, umierające oce-any, zanieczyszczone powietrze, konflikt klimatyczny, kryzys ekologiczny, cha-os antropiczny). Studenci zapoznani zostaną także z podstawami prawnymi ochrony środowiska naturalnego: krajowymi i unijnymi oraz ich wpływem

na jakość tego środowiska, a także strategiami ekorozwoju w ujęciu formalno-prawnym i kształtowania zbiorowej odpowiedzialności za bezpieczeństwo eko-logiczne.

Wykłady / prowadzone metodą podającą: informacyjną lub konwersatoryjną,

z wykorzystaniem multimedialnych środków dydaktycznych.

1. Bezpieczeństwo ekologiczne – istota, główne pojęcia, charakter zagrożeń (cywilizacyjne i naturalne) - 4 godz.

2. Strategie i programy bezpieczeństwa ekologicznego Unii Europejskiej. Zasadnicze regulacje prawne Unii Europejskiej w zapewnianiu jakości bezpieczeństwa ekologicznego. Współpraca międzynarodowa na rzecz bezpieczeństwa ekologicznego - 4 godz.

3. Działalność proekologiczna w Polsce – problemy formalno-prawne, społeczne i środowiskowe. Rozwiązywanie problemów bezpieczeństwa ekologicznego przez społeczności lokalne – 4 godz.

4. Środowiskowa edukacja ekologiczna: świadomość środowiskowa, lokalne strategie ekorozwoju, odpowiedzialność indywidualna i zbiorowa za jakość bezpieczeństwa ekologicznego - 4 godz.

Ćwiczenia / prezentacja referatów przygotowanych w formie multimedialnej oraz dyskusja kierowana.

1. Pojęcie „bezpieczeństwo ekologiczne”. Czynniki determinujące prze-strzeń ekologiczną w sferze bezpieczeństwa państwa – 4 godz.

Czynniki stałe: geograficzna przestrzeń, terytorium, warunki klimatyczne, rzeźba terenu, stosunki wodne, zalesienie, jakość ziemi uprawnej, kultura narodu.

Czynniki zmienne: stan i rozmieszczenie ludności, charakter gospodarka, poziom nauki i postępu technologicznego, struktura produkcji energii elektrycznej, jakość infrastruktury transportu i komunikacji, edukacja ekologiczna.

2. Istota i charakter zagrożeń bezpieczeństwa ekologicznego (naturalne

i cywilizacyjne/antropogeniczne); „zasada antropiczna” - 2 godz.

Zagrożenie zmiany klimatu i jego skutki, charakter przemian ocieplenia: „wszechobecne i gwałtowne”; „społeczna apatia klimatyczna”

3. Podstawy prawne ochrony środowiska w Polsce. Odpowiedzialność indywidualna i zbiorowa za bezpieczeństwo ekologiczne – 2 godz.

Współzależność celów gospodarczych i ekologicznych. Koncepcja zrównoważanego rozwoju: istota, ewolucja. Funkcje środowiska przyrodniczego w rozwoju społecznym

4. Ochrona środowiska w Unii Europejskiej i w Polsce – 2 godz.

Geoekonomiczny model opisania zróżnicowania przestrzennego świata oraz Europy. Istota polityki ochrony środowiska Unii Europejskiej. Unijne modele klimatyczno-energetyczne i ekologiczne. Realizacja polityki bezpieczeństwa ekologicznego Unii Europejskiej. Polityka ekologiczna w Polsce. Integracyjny wymiar ochrony środowiska. Źródła finansowania zadań bezpieczeństwa ekologicznego w Polsce.

5. Bezpieczeństwo ekologiczne w regionalnych i lokalnych systemach bezpieczeństwa. Społeczny wymiar bezpieczeństwa ekologicznego – 4 godz.

Gospodarowanie ziemią i jej ochrona, gospodarowanie zasobami geologicznymi, ochron wód, czysta produkcja energii, ochrona powietrza atmosferycznego, gospodarka odpadami (komunalne, przemysłowe), ochrona bioróżnorodności, dziedziny finansowania ochrony środowiska przez fundusze ekologiczne.

Podstawowa (autor, tytuł, wydawnictwo, rok wydania):

1. "Bezpieczeństwo ekologiczne regionu: teoria i praktyka: działy wybrane", pod red. E. Krasowskiego, Lublin 2013.

2. P. Korzeniowski, "Bezpieczeństwo ekologiczne jako instytucja prawna ochrony środowiska", Łódź 2012.

3. K.M. Księżopolski, "Bezpieczeństwo ekologiczne", [w:] K.A. Wojtaszczyk, A. Materska-Sosnowska (red.), "Polska w systemie bezpieczeństwa międzynarodowego", Oficyna Wydawnicza ASPRA –JR, Warszawa 2016.

4. D. Wallace-Wells, "Ziemia nie do życia. Nasza planeta po globalnym ociepleniu", Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2019.

Uzupełniająca:

1. Z.M. Karaczun, G. Obidoska, L. Indeka, Ochrona środowiska - współczesne problemy, Wydawnictwo SGGH, Warszawa 2016.

2. M.M. Kenig-Witkowska, "Prawo środowiska Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe", Warszawa 2005.

3. K. Małachowski (reg.), Gospodarka a środowisko i ekologia, Wydawnictwa Fachowe CedeWu, Warszawa 2008.

4. E. Mazur-Wierzbicka, Ochrona środowiska a integracja europejska. Do-świadczenia Polskie, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2012.

Symbol i nr efektu modułu / efekt kształcenia / odniesienie do efektu kierunkowego

W1 / zna i rozumie w zaawansowanym stopniu fakty, obiekty i zjawiska dotyczące bezpieczeństwa oraz teorie i metody umożliwiające wyjaśnianie zależności między tymi kategoriami

W2 /rozumie podstawowe historyczne, filozoficzne, ekonomiczne, kulturowe, militarne, prawne, psychologiczne, techniczne, informacyjne, socjologiczne

i etyczne aspekty w zapewniania bezpieczeństwa

W3 / zna i rozumie w zaawansowanym stopniu funkcjonowanie organizacji

i instytucji zajmujących się zapewnieniem bezpieczeństwa na poziomie globalnym, regionalnym, subregionalny, narodowym i lokalnym; zasady funkcjonowania tych organizacji, w tym państwa oraz rolę człowieka jako twórcę kultury

i organizatora struktur społecznych, określającego zasady ich funkcjonowania

U1 / potrafi dostrzec i ocenić ewolucję zagrożeń bezpieczeństwa, systemów bezpieczeństwa oraz prognozować zjawiska i procesy w przestrzeni bezpieczeństwa ogólnego oraz jego przedmiotowych wymiarach

K1 / jest gotów do krytycznej oceny własnej wiedzy na temat bezpieczeństwa

i nauk pokrewnych

K2 / jest gotów do ponoszenia odpowiedzialności za pełnione role oraz podporządkowania się zasadom pracy zespołowej i zasadom etyki oraz kształtowania i egzekwowania zachowań etycznych u innych.

Przedmiot zaliczany jest na podstawie: ocena z zaliczeniem

Ćwiczenia audytoryjne zaliczane są na podstawie: zaliczenia ogólnego

Zaliczenie przedmiotu jest prowadzone w formie pisemnej (test wiedzy)

Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia jest udział w zajęciach, opracowanie referatu z udziałem środków multimedialnych wraz z omówieniem

Osiągnięcie efektu W1, W2, W3, U1 - weryfikowane jest testem wiedzy

Osiągnięcie efektu U1,K1, K2 - sprawdzane jest w ramach zaliczenia ćwiczeń audytoryjnych.

Oceny osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia (wg. opinii Komisji WLO ds. Funkcjonowania Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia):

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 91-100%.

Ocenę dobrą plus otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 81-90%.

Ocenę dobrą otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 71-80%.

Ocenę dostateczną plus otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 61-70%.

Ocenę dostateczną otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 51-60%.

Ocenę niedostateczną otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie równym lub niższym niż 50%.

Ocenę uogólnioną zal. otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie wyższym niż 50%.

Ocenę uogólnioną nzal. otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie równym lub niższym niż 50%.