Metrologia techniczna i systemy pomiarowe

stacjonarne

I stopnia

obowiązkowy

Wykłady: 18 godzin / (zaliczenie na ocenę

Ćwiczenia: 12 godzin / zaliczenie na ocenę

Laboratoria: 16 godzin / zaliczenie na ocenę

Razem: 46 godzin

Nie ma przedmiotów wprowadzających i wymagań wstępnych

I semestr / Inżynieria materiałowa / wszystkie specjalności

dr inż. Zbigniew Zarański, docent WAT

1. Udział w wykładach / 18

2. Samodzielne studiowanie tematyki wykładów / 18

3. Udział w ćwiczeniach / 12

4. Samodzielne przygotowanie się do ćwiczeń / 9

5. Udział w laboratoriach / 16

6. Samodzielne przygotowanie się do laboratoriów / 16

7. Udział w konsultacjach / 2

Sumaryczne obciążenie pracą studenta: 91 / 3 ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela: 48 / 1,5 ECTS

Zajęcia o charakterze praktycznym: 32 / 1 ECTS

Zajęcia powiązane z działalnością naukową: 57 / 2 ECTS

Podstawy metrologii. Przyrządy pomiarowe. Systemy pomiarowe.

Błędy i niepewność pomiarów. Metrologia wielkości

geometrycznych.

Wykłady / prezentacje multimedialne:

1. Metrologia. Definicje, podstawowe pojęcia, istota, podział, zadania.

Wielkości podstawowe, pochodne i wtórne. Proces pomiarowy.

Metody pomiarowe / 2 godziny

2. Przyrządy pomiarowe. Budowa strukturalna. Właściwości statyczne.

Właściwości dynamiczne. Klasy dokładności / 2 godziny

3. Przetworniki i czujniki pomiarowe wielkości nieelektrycznych.

Czujniki zintegrowane i inteligentne / 2 godziny

4. Systemy pomiarowe. Klasyfikacja, struktura i podstawowe

właściwości. Systemy pomiarowe z interfejsem szeregowym i

równoległym / 2 godziny

5. Błędy pomiarów. Definicje. Podział. Źródła błędów. Błędy

nadmierne. Błędy systematyczne. Błędy przypadkowe w pomiarach

bezpośrednich i pośrednich / 2 godziny

6. Niepewność pomiarów standardowa, złożona i rozszerzona.

Szacowanie niepewności pomiarów metodą A i metodą B / 2 godziny

7. Metrologia wielkości geometrycznych. Wzorce długości i kąta.

Przyrządy suwmiarkowe i mikrometryczne / 2 godziny

8. Przyrządy czujnikowe. Długościomierze i wysokościomierze.

Projektory. Mikroskopy pomiarowe / 2 godziny

9. Współrzędnościowa technika pomiarowa. Praca kontrolna / 2 godziny

Ćwiczenia / samodzielne rozwiązywanie problemów i zadań rachunkowych:

1. Opracowanie wyników pomiarów / 4 godziny

2. Szacowanie niepewności pomiarów / 4 godziny

3. Charakterystyka czujników wielkości nieelektrycznych / 4 godziny

Laboratoria / praktyczne pomiary wielkości geometrycznych:

1. Pomiary przyrządami suwmiarkowymi i mikrometrycznymi / 4 godziny

2. Pomiary kątów / 4 godziny

3. Pomiary przyrządami czujnikowymi / 4 godziny

4. Pomiary mikroskopowe / 4 godziny

Podstawowa:

1. J. Barzykowski, A. Domańska, M. Kujawińska, Współczesna metrologia. Zagadnienia wybrane, WNT, Warszawa 2009.

2. J. Ciepłucha, Podstawy metrologii, Wydawnictwa Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008.

3. Z. Kotulski, W. Szczepiński, Rachunek błędów dla inżynierów, WNT, Warszawa 2009.

4. W. Jakubiec, J. Malinowski, Metrologia wielkości geometrycznych, WNT, Warszawa 2009.

Uzupełniająca:

1. M. Werszko, R. Werszko, Podstawy metrologii – wybrane zagadnienia, DWSPiT, Polkowice 2010.

2. S. Adamczak, W. Makieła, Metrologia w budowie maszyn. Zadania z rozwiązaniami, WNT, War-szawa 2004.

3. S. Adamczak, W. Makieła, Podstawy metrologii i inżynieria jakości dla mechaników. Ćwiczenia praktyczne, WNT, Warszawa 2010.

4. J. Namieśnik, P. Konieczka, B. Zygmunt, Ocena i kontrola jakości wyników pomiarów analitycz-nych, WNT, Warszawa 2010.

5. Międzynarodowy słownik podstawowych i ogólnych terminów metrologii, GUM, 1996.

6. Wyrażanie niepewności pomiaru. Przewodnik, GUM, 1999.

W1 / Zna podstawy metrologii, podstawowe przyrządy pomiarowe i metody pomiarów wielkości geometrycznych, zna metody rachunku błędów i zasady opracowania wyników pomiarów oraz szacowania niepewności / K_W12

W2 / Ma podstawową wiedzę dotyczącą nadzorowania przyrządów pomiarowych w systemach zarządzania jakością. / K_W23

U1 / Potrafi planować i przeprowadzać pomiary wielkości geometrycznych oraz interpretować uzyskane wyniki, z uwzględnieniem rachunku błędów, jak też formułować wnioski na podstawie tak przeprowadzonej analizy / K_U07

U2 / Posiada podstawowe umiejętności warsztatowe w zakresie weryfikacji geometrycznej elementów maszyn i urządzeń technicznych / K_U11

K1 / Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role / K_K03

Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę. Warunkiem zaliczenia jest otrzymanie pozytywnej oceny z kolokwium (w postaci testu wielokrotnego wyboru) oraz zaliczenie ćwiczeń i laboratoriów.

Pytania testu dotyczą wiedzy przekazywanej na wykładach i zdobytej samodzielnie przez studenta w czasie studiowania tematyki wykładów. Test zawiera 22 pytania z przypisanymi czterem odpowiedziami. Zadaniem studenta jest wskazanie odpowiedzi poprawnych. Za wskazanie każdej poprawnej odpowiedzi student otrzymuje 1 pkt, za wskazanie odpowiedzi niepoprawnej punkt ujemny. Maksymalna liczba punktów za test wynosi 41. Oceny: 21-25 pkt. – dst, 26-29 pkt. – dst +, 30-36 pkt.- db, 37-38 pkt. – db+, 39-41 pkt. – bdb.

Zaliczenie ćwiczeń i laboratorium wymaga uzyskania pozytywnych ocen ze sprawdzianów, bądź poprawnych odpowiedzi na zadawane pytania przed rozpoczęciem każdego z ćwiczeń lub laboratorium, pełnego i poprawnego wykonania zadań określonych przez prowadzącego oraz oddania pisemnego sprawozdania, w przypadku ćwiczeń zawierającego rozwiązania zadań rachunkowych a w przypadku laboratorium wyniki wykonanych pomiarów, charakterystykę metrologiczną wykorzystywanych przyrządów pomiarowych i analizę opracowanych wyników .

Osiągnięcie efektów W1 i W2 weryfikowane jest podczas kolokwium oraz sprawdzianów i udzielania odpowiedzi na pytania.

Osiągnięcie efektów U1, U2 i K1 sprawdzane jest w trakcie ćwiczeń i laboratoriów, na podstawie realizacji powierzonych zadań oraz w wyniku oceny wykonanych sprawozdań.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który posiadł wiedzę, umiejętności i kompetencje przewidziane efektami kształcenia, a ponadto wykazuje zainteresowanie przedmiotem, w sposób twórczy podchodzi do powierzonych zadań i wykazuje się samodzielnością w zdobywaniu wiedzy. Wykazuje się wytrwałością i samodzielnością w pokonywaniu trudności oraz systematycznością pracy.

Ocenę dobrą otrzymuje student, który posiadł wiedzę i umiejętności przewidziane programem nauczania w stopniu dobrym. Potrafi rozwiązywać zadania i problemy o średnim stopniu trudności.

Ocenę dostateczną otrzymuje student, który posiadł wiedzę i umiejętności przewidziane programem nauczania w stopniu dostatecznym. Samodzielnie rozwiązuje zadania i problemy o niskim stopniu trudności. W jego wiedzy i umiejętnościach zauważalne są luki, które potrafi jednak uzupełnić pod kierunkiem nauczyciela.

Ocenę niedostateczną otrzymuje student, który nie posiadł wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie koniecznych wymagań.

Na końcową ocenę składają się: ocena z kolokwium, oceny z ćwiczeń i laboratoriów oraz zaangażowanie i sposób podejścia studenta do nauki.

brak