Materiały i substancje niebezpieczne
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WTCCXWSJ-MiSN |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Materiały i substancje niebezpieczne |
Jednostka: | Wydział Nowych Technologii i Chemii |
Grupy: | |
Strona przedmiotu: | http://www.wtc.wat.edu.pl |
Punkty ECTS i inne: |
5.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Forma studiów: | stacjonarne |
Rodzaj studiów: | jednolite magisterskie |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowy |
Forma zajęć liczba godzin/rygor: | wykład: 28 godz. zaliczenie na ocenę laboratoria: 18 godz. - zaliczenie na ocenę |
Przedmioty wprowadzające: | Język angielski (Wymagania wstępne: znajomość języka w stopniu wystarczającym do czytania ze zrozumieniem tekstów naukowych i technicznych). Chemia ogólna i nieorganiczna (Wymagania wstępne: znajomość nazewnictwa i właściwości związków nieorganicznych i zagadnień chemicznych aspektów środowiska). Chemia organiczna (Wymagania wstępne: znajomość nazewnictwa związków organicznych, właściwości chemicznych i fizycznych podstawowych grup związków organicznych). Podstawy toksykologii (ocena toksyczności efektów odległych, efektów: mutagennego, rakotwórczego, teratogennego, neurotoksycznego). |
Programy: | kierunek studiów: chemia |
Autor: | dr hab. inż. Edyta Budzyńska |
Bilans ECTS: | Aktywność / obciążenie studenta w godz. 1. Udział w wykładach / 28 2. Samodzielne studiowanie tematyki wykładów / 34 3. Udział w laboratoriach /18 4. Samodzielne przygotowanie do laboratoriów / 40 5. Przygotowanie do zaliczenia /16 Godz./ECTS Sumaryczne obciążenie pracą studenta: 136/5 Zajęcia z udziałem nauczycieli 46/2 Zajęcia powiązane z działalnością naukową 136/5 |
Skrócony opis: |
Analiza odpowiednich dyrektyw UE odnoszących się do kwalifikacji i klasyfikacji substancji niebezpiecznych w przechowywaniu i w transporcie. Zapoznanie z klasyfikacją substancji wg Rozporządzenia CLP. Zmiany w klasyfikacji rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku lub zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej z uwagi na kryteria kwalifikowania substancji do kategorii substancji stwarzających zagrożenia. Analiza merytorycznych i prawnych aspektów klasyfikacji tych substancji i preparatów, które na podstawie przepisów Dyrektywy Seveso III, stanowią wraz z przypisanymi im wartościami progowymi Qi kryteria kwalifikacyjne dla obiektów niebezpiecznych. Zapoznanie z klasyfikacją substancji niebezpiecznych w transporcie drogowym, kolejowym, śródlądowym, morskim i lotniczym (ADR, ADN, RID, IMDG i ICAO). |
Pełny opis: |
Wykłady 1. Rozporządzenie REACH (ang. Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals) - rejestracja, ocena, udzielanie zezwoleń i stosowanie ograniczeń w zakresie chemikaliów. Rozporządzenie CLP. Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów – ang. Global Harmonised System, GHS. Klasyfikacja substancji i mieszanin/2 godz. 2. Klasy zagrożeń fizycznych (16 klas)/2 godz. 3. Klasy zagrożeń dla zdrowia (10 klas)/2 godz. 4. Klasy zagrożeń dla środowiska. Wykaz zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia, dodatkowych informacji dotyczących zagrożenia i dodatkowych elementów etykiety/2 godz. 5. Kryteria kwalifikacyjne. Kategorie substancji niebezpiecznych. Tabela wyjątków. Tabela dotycząca polichlorowanych dioksyn i furanów. Kategorie toksyczne. Substancje utleniające. Substancje wybuchowe. Substancje łatwopalne. Substancje niebezpieczne dla środowiska/2 godz. 6. Informowanie o zagrożeniu przy pomocy oznakowania. Opakowania. Harmonizacja klasyfikacji i oznakowania substancji oraz wykaz dotyczący klasyfikacji i oznakowania. Ogólne obowiązki dotyczące klasyfikowania, oznakowania i pakowania/2 godz. 7. Wymagania w zakresie klasyfikacji i oznakowania substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie na przykładzie zagrożeń fizycznych/2 godz. 8. Zapobieganie poważnym awariom przemysłowym – Dyrektywy Europejskie – Seveso I, Seveso II, Seveso III. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/18/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie kontroli zagrożeń poważnymi awariami związanymi z substancjami niebezpiecznymi, zmieniająca, a następnie uchylająca dyrektywę Rady 96/82/WE/2 godz. 9. Kwalifikacje zakładu. Zakłady dużego i zwiększonego ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej - kryteria kwalifikacyjne wg. CLP substancji „SEVESOWSKICH” /2 godz. 10. Zgłoszenie zakładu. System Zarządzania Bezpieczeństwem a dokumenty „sevesowskie”. Dokumentacja/2 godz. 11. Transport towarów niebezpiecznych ADR, RID, ICAO, IMDG, ADN. Grupy pakowania. Podklasy. Grupy zgodności. Typy. Dokument przewozowy. Oznakowanie sztuki przesyłki/2 godz. 12. Kryteria klasyfikacyjne do poszczególnych klas towarów niebezpiecznych w transporcie towarów niebezpiecznych drogami lądowymi – Umowa ADR. Klasy 1, 2, 3, 4.1, 4.2, 4.3/2 godz. 13. Kryteria klasyfikacyjne do poszczególnych klas towarów niebezpiecznych w transporcie towarów niebezpiecznych drogami lądowymi – Umowa ADR. Klasy 5.1, 5.2, 6.1, 6.2, 8, 9/2 godz. 14. Kryteria klasyfikacyjne do poszczególnych klas towarów niebezpiecznych w transporcie towarów niebezpiecznych drogami lądowymi – Umowa ADR. Klasa 7 Materiały promieniotwórcze. Definicje transportowe/2 godz. Laboratorium Studenci wykonują ćwiczenia laboratoryjne poświęcone: - strefom zagrożenia wybuchem - 0, 1 i 2 – zapoznanie z rodzajami ochrony przeciwwybuchowej urządzeń elektrycznych przeznaczonych do pracy w gazowych strefach zagrożenia wybuchem/2 godz. - strefom zagrożenia wybuchem - 20, 21 i 22 – zapoznanie z rodzajami ochrony przeciwwybuchowej urządzeń elektrycznych przeznaczonych do pracy w pyłowych strefach zagrożenia wybuchem/2 godz. - rodzajom ochrony przeciwwybuchowej dla urządzeń nieelektrycznych/2 godz. - podręcznikowi badań i kryteriów – tom III umowy ADR – kryteria klasyfikacyjne tj. temperatura zapłonu, temperatura samozapłonu, dolna granica wybuchowości, minimalna temperatura zapłonu warstwy i obłoku pyłu/4 godz. - regule sumowania zakładu zwiększonego ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej i zakładu dużego ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej/4 godz. - oznakowaniu substancji w transporcie ADR – rozwiązanie zadania dot. transportu substancji lub mieszanin o zagrożeniu podstawowym i dodatkowym w sztukach przesyłki/4 godz. |
Literatura: |
1. Kizyn M., Poradnik przechowywania substancji niebezpiecznych zgodnie z wytycznymi REACH i CLP, Instytut Logistyki i Magazynowania, 2011. 2. Karczewska M., eBook Zarządzanie chemikaliami w przedsiębiorstwie w ramach wymagań REACH i CLP pdf, 2019. 3. Podręcznik ADR 2021-2023. 4. Gajek A. System przeciwdziałania poważnym awariom przemysłowym: polskie przepisy, dyrektywa Seveso II i Dyrektywa Seveso III. Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa, 2013 5. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/18/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie kontroli zagrożeń poważnymi awariami związanymi z substancjami niebezpiecznymi, zmieniająca, a następnie uchylająca dyrektywę Rady 96/82/WE. [Dyrektywa Seveso III]. Dz. Urz. UE L 197 z 24.07.2012, s. 1-37. 6. Załącznik do Dz. U. nr 201, poz.1674 „Wykaz substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem”. Wyd. Kancelaria Rady Ministrów, Warszawa, 2005 r. 7. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Dz. U. nr 62, poz. 627, tekst jedn.: Dz. U. 2008, nr 25, poz. 150 z późn. zm. 8. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 12 września 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinien odpowiadać raport o bezpieczeństwie zakładu o dużym ryzyku. Dz. U nr 197, poz. 1632. 9. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 października 2013 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Dz.U. 2013 poz. 1479. 10. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 lipca 2003 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać plany operacyjno-ratownicze. Dz. U. Nr 62, poz. 627, z późn. zm. 11. W. Pihowicz: Inżynieria bezpieczeństwa technicznego. WNT, Warszawa 2008. 12. Z. Smalko: Studium terminologiczne inżynierii bezpieczeństwa transportu. Oficyna Wydawnicza P Wr., Wrocław 2010. 13. PN PN-EN 61508 (IEC 61508): Bezpieczeństwo funkcjonalne elektrycznych / elektronicznych programowalnych elektronicznych systemów związanych z bezpieczeństwem. 14. Wójcik A. (red.): Mechaniczne i elektroniczne systemy zabezpieczeń, Verlag Dashöfer, Warszawa 2011. |
Efekty uczenia się: |
W1. Zna klasyfikację, nazewnictwo i sposoby zapisywania wzorów związków organicznych. Ma zaawansowaną wiedzę odnośnie właściwości i metod otrzymywania podstawowych klas związków organicznych/ K_W03 W2. Zna podstawy teoretyczne oraz budowę i zasady działania aparatury laboratoryjnej i naukowo-pomiarowej wykorzystywanej do badań właściwości fizykochemicznych, analizy chemicznej, badań struktury chemicznej i morfologii, określania składu fazowego/K_W14 U1. Umie mierzyć i obliczać istotne parametry materiałów, zjawisk i procesów chemicznych/K_U04 |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykład z przedmiotu zaliczany jest na podstawie zaliczenia na ocenę. Zaliczenie wykładów przeprowadzone jest w formie pisemnej jako kolokwium końcowe. Student odpowiada na zestaw pytań opisowych i zestaw pytań testowych. Pytania zadawane podczas zaliczenia wykładu na ocenę dotyczą wiedzy przekazywanej na wykładach i zdobytej samodzielnie przez studenta w czasie studiowania tematyki wykładów. Warunkiem uzyskania oceny pozytywnej zaliczenia na ocenę jest wykazanie się wiedzą określoną w efektach uczenia się na poziomie co najmniej dostatecznym. Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia wykładu jest zaliczenie laboratorium. Laboratoria zaliczane są na podstawie: zaliczenia na ocenę. Zaliczenie laboratorium wymaga uzyskania pozytywnej oceny z: pisemnego kolokwium (w ramach 10 godzin wyjazdowych na teren jednostki ratowniczej) i opracowania i/lub prezentacji z indywidualnie otrzymanych na pierwszych zajęciach zadań dla studentów (dotyczy zakresu zajęć 10 godzin laboratoryjnych realizowanych na terenie WAT). Osiągnięcie efektów W1, W2 i umiejętności U1 weryfikowane jest podczas laboratorium i kolokwium końcowego z wykładu i z laboratorium. |
Praktyki zawodowe: |
brak |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/2025" (w trakcie)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-02-28 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Laboratorium, 18 godzin
Wykład, 28 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Bożena Kukfisz | |
Prowadzący grup: | Bożena Kukfisz, Anna Szymańczyk | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Laboratorium - Zaliczenie na ocenę Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2026/2027" (jeszcze nie rozpoczęty)
Okres: | 2026-10-01 - 2027-02-28 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Laboratorium, 18 godzin
Wykład, 28 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Edyta Budzyńska | |
Prowadzący grup: | (brak danych) | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Laboratorium - Zaliczenie na ocenę Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2027/2028" (jeszcze nie rozpoczęty)
Okres: | 2027-10-01 - 2028-02-29 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Laboratorium, 18 godzin
Wykład, 28 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Edyta Budzyńska | |
Prowadzący grup: | (brak danych) | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Laboratorium - Zaliczenie na ocenę Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Wojskowa Akademia Techniczna.