Ochrona przed skażeniami

niestacjonarne

I stopnia

obowiązkowy

W24/+; C6/; Razem:30

Chemia fizyczna. Wymagania wstępne: ma podstawową widzę

z dziedziny filtracji aerozoli i adsorpcji fizycznej.

Chemia środków trujących i procesów odkażania. Wymagania wstępne: zna podstawowe właściwości fizyko-chemiczne i toksykologiczne BST i TSP.

kierunek: Chemia

specjalność: Materiały niebezpieczne i ratownictwo chemiczne

dr hab. inż. Władysław Harmata, prof. nzw. WAT

Lp. Aktywność Obciążenie w godz.

1 Udział w wykładach 24

2 Samodzielne studiowanie tematyki wykładów 50

3 Udział w ćwiczeniach 6

4 Samodzielne przygotowanie się do ćwiczeń 20

5 Udział w laboratoriach

6 Samodzielne przygotowanie się do laboratoriów

7 Udział w seminariach

8 Samodzielne przygotowanie się do seminariów

9 Realizacja projektu

10 Udział w konsultacjach 6

11 Przygotowanie do egzaminu

12 Udział w egzaminie

Godz. ECTS

Sumaryczne obciążenie pracą studenta 106 4

Zajęcia z udziałem nauczycieli: 1+3+5+7+9+10+12 36 1,5

Zajęcia o charakterze praktycznym: 5+6+9

Zajęcia powiązane z działalnością naukową:

1+2+3+4+7+8 100 3,5

Charakterystyka naturalnych i antropogenicznych zanieczyszczeń środowiska. Analiza dyrektywy UE- środki ochrony osobistej - 89/686/EWG oraz dokumentów normalizacyjnych (normy PN-EN, PN-EN ISO, PN-V) odnośnie indywidualnych i zbiorowych środków przed skażeniami. Podstawy teoretyczne i doświadczalne ochrony dróg oddechowych przed aerozolami toksycznymi:

- podstawy teorii filtracji;

- penetracja (skuteczność filtracji) i opór aerodynamiczny filtrów przeciwaerozolowych;

- podstawy teorii adsorpcji na granicy faz ciało stałe-gaz - teoria wielowarstwowej adsorpcji par Brunauera, Emmetta i Tellera (BET);

- adsorbenty węglowe stosowane we współczesnych środkach ochrony – metody otrzymywania węgli aktywnych;

- wybrane metody pomiaru adsorpcji gazów i par;

- nowe technologie oczyszczania powietrza na przykładzie techniki adsorpcji zmiennociśnieniowej i zmiennotemperaturowej (PTSA).

Wykłady:

1. Charakterystyka naturalnych i antropogenicznych zanieczyszczeń środowiska (2 h).

2. Klasyfikacja środków ochrony przed skażeniami w oparciu o PN EN 136:2001, dokumenty prawne (dyrektywa UE środki ochrony osobistej - 89/686/EWG) oraz normalizacyjne (normy PN-EN, PN-EN ISO, PN-V i NO) (2 h).

3. Podstawy teoretyczne i doświadczalne ochrony dróg oddechowych przed aerozolami toksycznymi. Definicja oraz klasyfikacja pyłów i aerozoli. Aerozole substancji toksycznych, substancji emitujących promieniowanie jonizujące i substancji biologicznych. Podstawy mechaniki aerozoli. Przenikanie aerozoli do organizmu człowieka (2 h).

4. Materiały filtracyjne i filtry przeciwaerozolowe. Podstawy teorii filtracji. Penetracja (skuteczność filtracji) i opór aerodynamiczny filtrów przeciwaerozolowych (2 h).

Sprawdzian pisemny

5. Podstawowe wiadomości dotyczące zjawiska adsorpcji na granicy faz ciało stałe-gaz (2 h):

- teoria wielowarstwowej adsorpcji par Brunauera, Emmetta i Tellera (BET);

- wybrane metody pomiaru adsorpcji gazów i par;

- adsorbenty stosowane we współczesnych środkach ochrony – metody otrzymywania węgli aktywnych;

- nowe technologie oczyszczania powietrza na przykładzie techniki adsorpcji zmiennociśnieniowej i zmiennotemperaturowej (PTSA);

- wybrane metody badań adsorbentów.

6. Budowa, działanie i eksploatacja indywidualnych środków ochrony dróg oddechowych. Podział, budowa i działanie masek filtracyjnych. Podstawowe parametry ochronne i eksploatacyjne. Metody dopasowania współczesnych masek przeciwgazowych. Produkcja, przechowywanie, naprawa i diagnostyka filtracyjnych masek przeciwgazowych (2 h).

Sprawdzian pisemny

7. Oddziaływanie maski filtracyjnej na organizm człowieka. Perspektywy rozwoju filtracyjnych masek przeciwgazowych. Dobór filtropochłaniaczy, podstawowe badania parametrów ochronnych i eksploatacyjnych (2 h).

8. Podział, budowa, właściwości ochronne i eksploatacyjne izolacyjnych masek przeciwgazowych z chemicznym źródłem tlenu,

z tlenem sprężonym i z innymi mieszankami oddechowymi. Perspektywy rozwoju masek izolacyjnych (2 h).

9. Izolacyjne środki ochrony skóry przed skażeniami. Podstawy teoretyczne ochrony skóry przed skażeniami, promieniowaniem cieplnym i radioaktywnym. Czas działania ochronnego i przenikalność materiałów ochronnych. Klasyfikacja odzieży ochronnej. Materiały ochronne izolacyjne i odzież ochronna typu izolacyjnego. Produkcja, przechowywanie i zasady eksploatacji izolacyjnych środków ochrony skóry (2 h).

10. Filtrosorpcyjne środki ochrony skóry przed skażeniami. Klasyfikacja filtracyjnej odzieży ochronnej. Zasady ochrony przez materiały filtrosorpcyjne. Perspektywy rozwoju środków ochrony skóry (2 h).

11. Środki ochrony zbiorowej. Klasyfikacja obiektów ochrony zbiorowej. Ogólne zasady ochrony zbiorowej. Przenikanie powietrza skażonego do obiektów. Zabezpieczanie obiektów przed skażonym powietrzem. Zmiana składu i właściwości powietrza w obiektach wentylowanych i niewentylowanych. Zabezpieczenie obiektów w czyste powietrze. Urządzenia filtrowentylacyjne

i regeneracyjne – dobór UFW. Budowa, wyposażenie i zasady eksploatacji obiektów ochrony zbiorowej w tym typu lekkiego. Ruchome obiekty ochrony zbiorowej, ich budowa, wyposażenie i eksploatacja (4 h).

Sprawdzian pisemny

Ćwiczenia:

Przygotowanie przez studentów prezentacji na zadane tematy związane z indywidualną ochroną przed skażeniami w oparciu

o źródła literaturowe oraz dyskusję w grupie nad treściami prezentacji (6 h).

podstawowa:

1. W. Harmata, Ochrona przed skażeniami. Cz. I. Współczesne zagrożenia. Podstawy teoretyczne indywidualnej ochrony przed

skażeniami, WAT, Warszawa 2013 r.

2. W. Harmata, Ochrona przed skażeniami. Cz. II. Rozwiązania praktyczne indywidualnych środków ochrony przed skażeniami, , WAT, Warszawa 2015 r.

3. W. Harmata, Ochrona przed skażeniami. Cz. III. Podstawy teoretyczne i rozwiązania praktyczne w dziedzinie zbiorowych środków ochrony przed skażeniami, WAT, Warszawa 2015 r.

4. J. Ościk, Adsorpcja, PWN, Warszawa 1983.

5. P. Kabsch, Odpylanie i odpylacze. Mechanika aerozoli i odpylanie suche. T-1. WNT, Warszawa 1992.

6. Materiały internetowe Centralnego Instytutu Ochrony Pracy http://www.ciop.pl/

uzupełniająca:

1. Polska norma PN-EN 14397:2006 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze. Wymagania, badanie,

znakowanie.

2. Polska norma PN-EN 136:2001 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Maski. Wymagania, badanie, znakowanie.

3. Polska norma PN-EN 143:2004 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Filtry. Wymagania, badanie, znakowanie.

4. PN-V-01010:2000 Środki ochrony skóry. Wojskowa odzież ochronna. Terminologia.

5. J. Juda, S. Chrościel, Ochrona powietrza atmosferycznego, WNT, 1974.

6. J. Warych, Oczyszczanie przemysłowych gazów odlotowych, WNT, 1994.

W1. Zna i rozumie podstawy teoretyczne i doświadczalne ochrony dróg oddechowych i skóry przed substancjami toksycznymi - K_W10, K_W15.

W2. Zna budowę, przeznaczenie, metody badań i kontroli, zasady eksploatacji i posługiwania się indywidualnymi środkami ochrony -K_W11, K_W17.

W3. Zna i rozumie podstawowe pojęcia oraz dokumenty prawne, normatywne i standaryzacyjne z dziedziny ochrony na stanowiskach pracy - K_W13.

U1. Potrafi identyfikować, oceniać i minimalizować zagrożenia poprzez stosowanie odpowiednich środków ochrony przed skażeniami - K_U07, K_U11.

U2. Potrafi dokonać wstępnej oceny ekonomicznej działań inżynierskich w sferze użytkowania materiałów, wyrobów i technologii chemicznych o znacznej uciążliwości dla środowiska przyrodniczego - K_U12.

U3. Umie wykorzystać znormalizowane metody badawcze do oceny środków ochrony indywidualnej i zbiorowej - K_U14.

K1. Ma umiejętność poszerzania wiedzy w oparciu o korzystanie z literatury naukowo-technicznej, aktów prawnych oraz norm i standardów - K_K01.

K2. Ma świadomość ważności pozatechnicznych aspektów i skutków działalności inżynierskiej - K_K07.

K3. Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role - K_K02, K_K03

Zaliczenie przeprowadzone jest w formie trzech testów pisemnych po zakończonym cyklu wykładów: 1÷4, 5÷6 i 7÷11, w których student musi udzielić minimum 50% poprawnych odpowiedzi.

Ćwiczenia - zaliczenie wymaga samodzielnego przygotowania

i wygłoszenia prezentacji na wybrane z listy zagadnienie

Efekty W1, W2, U1,U2, K1 sprawdzane są na teście pisemnym:

ocena 2 – poniżej 50% poprawnych odpowiedzi;

ocena 3 – 50 ÷ 60% poprawnych odpowiedzi;

ocena 3,5 – 61 ÷ 70% poprawnych odpowiedzi;

ocena 4 – 71 ÷ 80% poprawnych odpowiedzi;

ocena 4,5 – 81 ÷ 90% poprawnych odpowiedzi;

ocena 5 – powyżej 91% poprawnych odpowiedzi.

Efekty W3, U2 i U3, K2 i K3 sprawdzane są podczas ćwiczeń na podstawie przygotowanego wystąpienia oraz udziału w dyskusji:

Ocena Opis umiejętności

3,0 (dst), samodzielnie przygotowana prezentacja, brak właściwego wnioskowania, brak udziału w dyskusji.

4,0 (db), samodzielnie przygotowana prezentacja, właściwe wnioskowanie, brak udziału w dyskusji.

5,0 (bdb), samodzielnie przygotowana prezentacja, właściwe wnioskowanie, udział w dyskusji.

brak