Wojskowa Akademia Techniczna - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Napędy lotnicze

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WMTLXWSJ-NL
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Napędy lotnicze
Jednostka: Wydział Mechatroniki, Uzbrojenia i Lotnictwa
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 4.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Forma studiów:

stacjonarne

Rodzaj studiów:

jednolite magisterskie

Rodzaj przedmiotu:

wybieralny

Forma zajęć liczba godzin/rygor:

W 30/E, C 14/z, L 16/+ razem: 60 godz.,

Przedmioty wprowadzające:

matematyka 1 / wymagania wstępne: znajomość funkcji elementarnych, znajomość podstaw rachunku macierzowego i umiejętność rozwiązywania układów liniowych równań algebraicznych;

matematyka 2 / wymagania wstępne: znajomość rachunku różniczkowego i całkowego funkcji jednej zmiennej;

fizyka 1 / wymagania wstępne: znajomość podstawowych wielkości fizycznych, znajomość metod formułowania i rozwiązywania problemów fizycznych, znajomość podstawowych praw zachowania, umiejętność rozróżnienia fenomenologicznych i statystycznych metod opisu zagadnień fizyki;

mechanika ogólna / wymagania wstępne: znajomość wielkości mechanicznych oraz podstawowych praw mechaniki;

metrologia / wymagania wstępne: znajomość zasad działania podstawowych przyrządów i systemów pomiarowych;

mechanika płynów / wymagania wstępne: znajomość podstawowych zależności mechaniki płynów.

podstawy grafiki inżynierskiej / wymagania wstępne: umiejętność czytania i sporządzenia rysunków technicznych.

nauka o materiałach / wymagania wstępne: znajomość podstawowych własności materiałów stosowanych w lotnictwie.


Programy:

semestr piąty / lotnictwo i kosmonautyka / awionika i uzbrojenie lotnicze

Autor:

prof. dr hab. inż. Piotr KONIORCZYK, prof. dr hab. inż. Janusz ZMYWACZYK, , dr hab. inż. Adam KOZAKIEWICZ, prof. WAT, dr hab. inż. Ryszard CHACHURSKI, prof. WAT

Bilans ECTS:

Aktywność / obciążenie studenta w godz.

1. Udział w wykładach / 30

2. Udział w laboratoriach / 16

3. Udział w ćwiczeniach / 14

4. Udział w seminariach / …..

5. Samodzielne studiowanie tematyki wykładów / 14

6. Samodzielne przygotowanie do laboratoriów / 12

7. Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń / 10

8. Samodzielne przygotowanie do seminarium / …..

9. Realizacja projektu / …..

10. Udział w konsultacjach / 18

11. Przygotowanie do egzaminu / …..

12. Przygotowanie do zaliczenia / …..

13. Udział w egzaminie / 6

Sumaryczne obciążenie pracą studenta: 120 godz. / 4 ECTS

Zajęcia z udziałem nauczycieli (1+2+3+4+9+10+13): 84 godz./ 3 ECTS

Zajęcia powiązane z działalnością naukową/ 60 godz. / 2 ECTS

Zajęcia o charakterze praktycznym ….. godz./…..ECTS


Skrócony opis:

Stan termodynamiczny. Równania stanu gazów doskonałych i rzeczywistych. Właściwości mieszanin gazów. Zasady termodynamiki. Przemiany charakterystyczne. Obiegi termodynamiczne. Podstawy termodynamiki przepływów. Wymiana ciepła: przewodzenie, konwekcja i promieniowanie.

Teoretyczne podstawy działania silników tłokowych. Teoretyczne podstawy działania turbinowego silnika odrzutowego jednoprzepływowego i dwuprzepływowego oraz turbinowego silnika śmigłowego. Teoretyczne podstawy działania silników strumieniowych.

Podstawy budowy lotniczych zespołów napędowych (odrzutowych, śmigłowych i śmigłowcowych) z silnikami tłokowymi i turbinowymi. Podstawowe instalacje silnikowe (olejenia, zasilania, rozruchowa i zapłonowa). Hydromechaniczne i elektroniczne układy sterowania (FADEC). Systemy wskazań parametrów pracy silnika.

Pełny opis:

Wykłady

1. Stan termodynamiczny. / 2/ Tranzytywność równowagi termicznej. Równania stanu gazu doskonałego i gazów rzeczywistych. Roztwory gazów doskonałych. I zasada termodynamiki. Bilans energii dla układu przepływowego i otwartego

2. II i III zasada termodynamiki / 2 / Entropia. Zasada wzrostu entropii. Druga zasada termodynamiki dla obiegów. Kierunek przebiegu zjawisk nieodwracalnych. Praca maksymalna i egzergia. Własności gazów doskonałych. Ciepło właściwe, energia wewnętrzna, entalpia, entropia gazów doskonałych. Przemiany charakterystyczne gazów doskonałych

3. Obiegi termodynamiczne silników cieplnych i urządzeń chłodniczych / 2 / Obiegi porównawcze maszyn cieplnych. Obiegi silników tłokowych. Obiegi silników turbinowych. Obiegi sprężarek

4. Termodynamika przepływów czynnika ściśliwego / 2 / Równanie podstawowe przepływu ściśliwego Parametry spiętrzenia, parametry krytyczne, ogólna charakterystyka przepływu w dyszy

5. Podstawy wymiany ciepła / 2 / Pole temperatury, podstawowe mechanizmy wymiany ciepła. Przewodzenie ciepła. Konwekcja. Promieniowanie cieplne

6. Lotnicze zespoły napędowe. Podział, schematy ideowe i zakresy stosowania silników lotniczych. Podstawowe równania w aspekcie napędów lotniczych / 2

7. Teoretyczne podstawy działania turbinowego silnika odrzutowego jednoprzepływowego. Podstawowe parametry. / 2

8. Teoretyczne podstawy działania turbinowego silnika odrzutowego dwuprzepływowego. Podstawowe parametry. / 2

9. Teoretyczne podstawy działania turbinowego silnika śmigłowego i śmigłowcowego. Podstawowe parametry. / 2

10. Lotniczy silnik tłokowy. Obieg silnika tłokowego. Parametry indykowane i efektywne. Podstawy doładowania silników tłokowych. / 2

11. Warunki pracy i wymagania stawiane lotniczym zespołom napędowym /1/.

12. Podstawy budowy silników tłokowych i rakietowych/1/.

13. Podstawy budowy lotniczych silników turbinowych (odrzutowych, śmigłowych i śmigłowcowych). /2/

14. Podstawowe instalacje silnikowe (olejenia, zasilania, przeciwoblodzeniowa) – działanie i budowa. /2/

15. Instalacja rozruchowa i zapłonowa (działanie i budowa). Wymagania dotyczące bezpieczeństwa/1/

16. Systemy wskazań parametrów pracy silnika: temperatury spalin

(przed i za turbiną, między stopniami turbiny, w układzie wylotowym); prędkości obrotowej wirników; wskaźników ciągu (stosunek ciśnień w silniku, ciśnienie za turbiną, ciśnienie w układzie wylotowym); ciśnienia i temperatury oleju; ciśnienia, temperatury i przepływu paliwa; ciśnienia w układzie dolotowym; momentu obrotowego; prędkości obrotowej śmigła. /1/

17. Hydromechaniczne i elektroniczne układy sterowania (FADEC) - działanie i budowa. /2/. Podstawowa terminologia z przedmiotu w języku angielskim.

Ćwiczenia

1. Podstawowe równania przepływu w aspekcie napędów lotniczych. / 2

2. Elementy obliczeń obiegu turbinowego silnika odrzutowego jednoprzepływowego. / 4

3. Obieg i parametry obiegu turbinowego silnika odrzutowego dwuprzepływowego. / 2

4. Obieg i parametry obiegu turbinowego silnika śmigłowego (śmigłowcowego) / 2

5. Praktyczne zapoznanie z budową wybranych lotniczych zespołów napędowych /4 .

Laboratoria

1. Podstawowe metody i techniki pomiaru temperatury. / 2 / Podstawowe metody i techniki pomiaru temperatury. Pomiary temperatury termometrami termoelektrycznymi. i wyznaczanie ich cieplnej stałej czasowej

2. Termometry rezystancyjne / 2 / Pomiary temperatury termometrami rezystancyjnymi. Pomiar temperatury tłoka silnika.

3. Obiegi porównawcze silników i pomp ciepła / 2 / Badanie sprawności silnika Stirlinga

4. Wyznaczenie przewodności cieplnej ciał stałych w warunkach ustalonej wymiany ciepła . / 2 / Pomiar przewodności cieplnej ciał stałych na stanowisku laboratoryjnym.

5. Obliczenia rozkładu pola temperatury w warunkach ustalonych / 2 / Numeryczne modelowanie ustalonego pola temperatury.

6. Pomiar i analiza parametrów pracy lotniczego silnika tłokowego /2/.

7. Pomiar i analiza parametrów pracy lotniczego silnika turbinowego /2/.

8. Wyznaczanie charakterystyk lotniczego silnika turbinowego /2/.

Literatura:

Podstawowa:

1. Wiśniewski S.: Termodynamika techniczna, WNT, Warszawa 1980, 1987,

2. Wiśniewski S., Wiśniewski T.: Wymiana ciepła, WNT, Warszawa 2000,

3. Terpiłowski J., Panas A., Wiśniewski S., Preiskorn M., Koniorczyk P., Zmywaczyk J., Szodrowski S.: Termodynamika. Pomiary cieplne. WAT, Warszawa 1994;

4. Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych.

https://wml.wat.edu.pl/instytut-techniki-lotniczej/zaklad-aerodynamiki-i-termodynamiki/materialy-dydaktyczne/

5. Dzierżanowski P., Łyżwiński M., Szczeciński S.: Napędy lotnicze. Silniki tłokowe, WKiŁ, Warszawa 1981.

6. Stolarczyk W., Wiatrek R.: Teoria lotniczych silników turbinowych. Wybrane zagadnienia przepływowe i termodynamiczne zespołów, WAT, Warszawa 1985.

7. Szczeciński S., Balicki W., Chachurski R., Głowacki P.Kawalec K., Kozakiewicz A., Szczeciński J., Lotnicze zespoły napędowe, cz. 1, WAT, Warszawa 2009.

8. Szczeciński S., Balicki W., Chachurski R., Głowacki P., Godzimirski J., Kozakiewicz A., Pągowski Z., Szczeciński J., Lotnicze zespoły napędowe, cz. 2, WAT, Warszawa 2011.

9. Szczeciński S., Balicki W., Chachurski R., Głowacki P., Godzimirski J., Kozakiewicz A., Pągowski Z., Rowiński A., Lotnicze zespoły napędowe, cz. 3, WAT, Warszawa 2016.

10. Wiatrek R.: Teoria silników lotniczych, WAT, Warszawa 1983.

Uzupełniająca:

1. Michalski L., Eckersdorf K., Kucharski J.: Termometria. Przyrządy i pomiary. Wyd. Pol. Łódzkiej, Łódź 1998,

2. Kondepudi D., Prigogine I.: Modern Thermodynamics. From Heat Engines to Dissipative Structures. John Willey & Sons, New York 1998,

3. Balicki W., Chachurski R., Głowacki P., Godzimirski J., Kawalec K., Kozakiewicz A., Pągowski Z., Rowiński A., Szczeciński J, Szczeciński S., Lotnicze silniki turbinowe. Konstrukcja – eksploatacja – diagnostyka, cz. 1, Instytut Lotnictwa, Warszawa 2011.

4. Balicki W., Chachurski R., Głowacki P., Godzimirski J., Kawalec K., Kozakiewicz A., Pągowski Z., Rowiński A., Szczeciński J, Szczeciński S., Lotnicze silniki turbinowe. Konstrukcja – eksploatacja – diagnostyka, cz. 2, Instytut Lotnictwa, Warszawa 2012.

5. Borodzik F., Szkolenie samolotowe. Budowa silnika, WKiŁ, Warszawa 1984.

6. Szczeciński S., Lotnicze Silniki Tłokowe, MON, Warszawa 1969.

7. opisy techniczne oraz instrukcje eksploatacji silników i statków powietrznych różnych typów.

Efekty uczenia się:

W1 / ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie podstaw teoretycznych i zasad działania silników lotniczych oraz a także opisywania budowy i działania układów i instalacji pomocniczych posługując się ogólnie przyjętą terminologią i przytaczając typowe przykłady / K_W07

W2 / ma uporządkowaną wiedzę w zakresie materiałów lotniczych oraz technologii lotniczej i kosmicznej . / K_W10

W3 / ma uporządkowaną wiedzę w zakresie budowy silników lotniczych i kosmicznych, wyznaczania charakterystyk silników i obliczania obciążenia typowych elementów silników oraz zagadnień termodynamiki technicznej, w tym obiegów termodynamicznych i wymiany ciepła / K_W11

U1 / potrafi porozumiewać się przy użyciu różnych technik w środowisku zawodowym oraz w innych środowiskach w zakresie lotniczych zespołów napędowych / K_U02

U2 / potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami w celu planowania i realizacji pomiaru podstawowych wielkości mechanicznych i cieplnych, charakteryzujących elementy, układy, urządzenia i instalacje statku powietrznego w zakresie napędów lotniczych / K_U06

U3/ potrafi w sposób analityczny wyznaczyć podstawowe parametry oraz formułować proste modele matematyczne, w celu symulacji pracy elementów, układów, urządzeń, instalacji i systemów statku powietrznego a w tym potrafi posłużyć się właściwie dobranymi narzędziami komputerowymi w odniesieniu do napędów lotniczych / K_U07

Metody i kryteria oceniania:

Przedmiot zaliczany jest na podstawie: egzaminu.

Ćwiczenia zaliczane są na podstawie: zaliczenia.

Ćwiczenia laboratoryjne zaliczane są na podstawie: zaliczenia z oceną.

Zaliczenie ćwiczeń w zakresie podstaw teoretycznych działania napędów lotniczych odbywa się na podstawie: oceny z zadania domowego oraz ocen z odpowiedzi ustnych na ćwiczeniach.

Zaliczenie ćwiczeń w zakresie podstaw budowy napędów lotniczych odbywa się na podstawie: oceny z odpowiedzi ustnych.

Warunkiem uzyskania zaliczenia z ćwiczeń jest uzyskanie zaliczenia zarówno w zakresie podstaw teoretycznych działania napędów lotniczych, jak i podstaw budowy napędów lotniczych.

Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych odbywa się na podstawie: ocen ze sprawozdań oraz odpowiedzi ustnych potwierdzających udział w opracowaniu sprawozdania.

Warunkiem uzyskania zaliczenia z ćwiczeń laboratoryjnych jest uzyskanie oceny 3 (dst) lub wyższej z każdego z ćwiczeń.

Ocena z ćwiczeń laboratoryjnych jest średnią z sumy ocen za każde z ćwiczeń, która to średnia jest zaokrąglana do najbliższej oceny przewidzianej regulaminem studiów.

Egzamin jest prowadzony w formie: pisemnej z zadaniami otwartymi oraz pisemnego testu sprawdzającego wiedzę z zadaniami zamkniętymi.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest: zaliczenie na ocenę 3 (dst) lub wyższą ćwiczeń rachunkowych oraz zaliczenie na ocenę 3 (dst) lub wyższą ćwiczeń laboratoryjnych.

Ocena z przedmiotu jest średnią z sumy ocen wystawionych przez prowadzącego wykłady w zakresie termodynamiki i wymiany ciepła, podstaw teoretycznych działania napędów lotniczych, jak i podstaw budowy napędów lotniczych, która to średnia jest zaokrąglana do najbliższej oceny przewidzianej regulaminem studiów.

Dopuszczalna jest zdalna forma zaliczenia

Dopuszczalne jest prowadzenie zajęć z wykorzystaniem technik kształcenia na odległość.

Osiągnięcie efektów W1, W2, W3, U1, U2, U3, - weryfikowane jest podczas egzaminu i zaliczenia ćwiczeń.

Osiągnięcie efektu U2 i U3 - sprawdzane jest podczas zaliczania ćwiczeń laboratoryjnych

Zrealizowanie ww. treści programowych oraz uzyskanie ww. efektów kształcenia daje studentowi wiedzę niezbędną do zdawania egzaminu testowego z modułu M14 Napędy lotnicze zgodnego z wymaganiami PART 66 określającymi warunki uzyskania licencji personelu obsługi technicznej samolotów i śmigłowców dla kategorii B2.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który:

1. Uzyskał ocenę bardzo dobrą z zaliczenia przedmiotu w zakresie termodynamiki i wymiany ciepła.

2. Uzyskał ocenę bardzo dobrą z zaliczenia przedmiotu w zakresie podstaw teoretycznych działania napędów lotniczych.

3. Udzielił od 95,01% do 100% poprawnych odpowiedzi z egzaminu testowego z modułu M14 Napędy lotnicze zgodnego z wymaganiami PART 66.

4. Uzyskał ocenę bardzo dobrą z ćwiczeń laboratoryjnych.

5. Uzyskał zaliczenie z ćwiczeń.

Ocenę dobrą plus otrzymuje student, który:

1. Uzyskał ocenę co najmniej dobrą plus z zaliczenia przedmiotu w zakresie termodynamiki i wymiany ciepła.

2. Uzyskał ocenę co najmniej dobrą plus z zaliczenia przedmiotu w zakresie podstaw teoretycznych działania napędów lotniczych.

3. Udzielił od 90,01% do 95,00% poprawnych odpowiedzi z egzaminu testowego z modułu M14 Napędy lotnicze zgodnego z wymaganiami PART 66.

4. Uzyskał ocenę co najmniej dobrą plus z ćwiczeń laboratoryjnych.

5. Uzyskał zaliczenie z ćwiczeń.

Ocenę dobrą otrzymuje student, który:

1. Uzyskał ocenę co najmniej dobrą z zaliczenia przedmiotu w zakresie termodynamiki i wymiany ciepła.

2. Uzyskał ocenę co najmniej dobrą z zaliczenia przedmiotu w zakresie podstaw teoretycznych działania napędów lotniczych.

3. Udzielił od 85,01% do 90,00% poprawnych odpowiedzi z egzaminu testowego z modułu M14 Napędy lotnicze zgodnego z wymaganiami PART 66.

4. Uzyskał ocenę co najmniej dobrą z ćwiczeń laboratoryjnych.

5. Uzyskał zaliczenie z ćwiczeń.

Ocenę dostateczną plus otrzymuje student, który:

1. Uzyskał ocenę co najmniej dostateczną plus z zaliczenia przedmiotu w zakresie termodynamiki i wymiany ciepła.

2. Uzyskał ocenę co najmniej dostateczną plus z zaliczenia przedmiotu w zakresie podstaw teoretycznych działania napędów lotniczych.

3. Udzielił od 80,01% do 85,00% poprawnych odpowiedzi z egzaminu testowego z modułu M14 Napędy lotnicze zgodnego z wymaganiami PART 66.

4. Uzyskał ocenę co najmniej dostateczną plus z ćwiczeń laboratoryjnych.

5. Uzyskał zaliczenie z ćwiczeń.

Ocenę dostateczną otrzymuje student, który:

1. Uzyskał ocenę co najmniej dostateczną z zaliczenia przedmiotu w zakresie termodynamiki i wymiany ciepła.

2. Uzyskał ocenę co najmniej dostateczną z zaliczenia przedmiotu w zakresie podstaw teoretycznych działania napędów lotniczych.

3. Udzielił od 75,00% do 80,00% poprawnych odpowiedzi z egzaminu testowego z modułu M14 Napędy lotnicze zgodnego z wymaganiami PART 66.

4. Uzyskał ocenę co najmniej dostateczną z ćwiczeń laboratoryjnych.

5. Uzyskał zaliczenie z ćwiczeń.

Ocenę niedostateczną otrzymuje student, który:

1. Nie uzyskał oceny co najmniej dostatecznej z zaliczenia przedmiotu w zakresie termodynamiki i wymiany ciepła.

2. Nie uzyskał oceny co najmniej dostatecznej z zaliczenia przedmiotu w zakresie podstaw teoretycznych działania napędów lotniczych.

3. Udzielił poniżej75,00% poprawnych odpowiedzi z egzaminu testowego z modułu M14 Napędy lotnicze zgodnego z wymaganiami PART 66.

4. Nie uzyskał oceny co najmniej dostatecznej z ćwiczeń laboratoryjnych.

5. Nie uzyskał zaliczenia z ćwiczeń.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/2025" (w trakcie)

Okres: 2024-10-01 - 2025-02-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 14 godzin więcej informacji
Laboratorium, 16 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Piotr Koniorczyk
Prowadzący grup: Ryszard Chachurski, Rafał Kieszek, Piotr Koniorczyk, Adam Kozakiewicz, Łukasz Omen, Mateusz Zieliński
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Laboratorium - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Wojskowa Akademia Techniczna.
ul. gen. Sylwestra Kaliskiego 2, 00-908 Warszawa 46 tel: +48 261 839 000 https://www.wojsko-polskie.pl/wat/ kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-9 (2024-12-18)