Systemy hydropneumatyczne
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WMTLSWSI-SHyd1 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Systemy hydropneumatyczne |
Jednostka: | Wydział Mechatroniki, Uzbrojenia i Lotnictwa |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Forma studiów: | stacjonarne |
Rodzaj studiów: | I stopnia |
Rodzaj przedmiotu: | wybieralny |
Forma zajęć liczba godzin/rygor: | W 36/zo, C 8/+, L 16/+razem: 60 godz. |
Przedmioty wprowadzające: | podstawy konstrukcji maszyn: znajomość pojęć tolerancja i pasowa-nie, tolerancja kształtu i pasowania, umiejętność wyznaczania schematu sił obciążających węzły konstrukcyjne, umiejętność kon-struowania podstawowych elementów i węzłów konstrukcyjnych: elementy połączeń mechanicznych (śrubowych, kształtowych, spawanych), wały i ich uszczelnienia, łożyska toczne, zbiorniki ciśnieniowe. materiały lotnicze: znajomość właściwości mechanicznych i użytkowych materiałów wykorzystywanych w budowie i elementów systemów hy-dropneumatycznych. mechanika płynów: znajomość właściwości płynów doskonałych i rze-czywistych, umiejętność wykorzystania równania Bernoulliego, umie-jętność obliczania strat liniowych i miejscowych przepływu płynu rze-czywistego. budowa i instalacje SP znajomość budowy podstawowych elementów konstrukcyjnych statków powietrznych, znajomość struktury funkcjo-nalnej pokładowych instalacji SP. |
Autor: | płk dr hab. inż. Marek ROŚKOWICZ |
Bilans ECTS: | Aktywność / obciążenie studenta w godz. 1. Udział w wykładach / 36 godz. 2. Udział w laboratoriach / 16 godz. 3. Udział w ćwiczeniach / 8 godz. 4. Udział w seminariach/ 0 godz. 5. Samodzielne studiowanie tematyki wykładów / 36 godz. 6. Samodzielne przygotowanie do laboratoriów / 16 godz. 7. Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń / 8 godz. 8. Samodzielne przygotowanie do seminarium / 0 godz. 9. Realizacja projektu / 0 godz. 10. Udział w konsultacjach / 12 godz. 11. Przygotowanie do egzaminu / 0 godz. 12. Przygotowanie do zaliczenia / 18 godz. 13. Udział w egzaminie / 8 godz. Sumaryczne obciążenie pracą studenta: 158 godz. / 5 ECTS Zajęcia z udziałem nauczycieli (1+2+3+4+9+10+13): 80 godz. / 3 ECTS Zajęcia powiązane z działalnością naukową 90 godz. / 3 ECTS Zajęcia o charakterze praktycznym ….. godz./…..ECTS |
Skrócony opis: |
Elementy systemów płatowcowych. Pojęcia podstawowe, warunki użytkowania, czynniki robocze w systemach płatowcowych. Pompy systemów płatowcowych. Pompy wielotłoczkowe. Pompy zębate. Silniki wyporowe. Obliczenia parametrów pomp instalacji płatowcowych. Sprężarki i zasobniki energii hydropneumatycznej. Odbiorniki energii hydropneumatycznej – siłowniki. Zawory systemów płatowcowych. Zawory sterujące ciśnieniem. Zawory sterujące natężeniem przepływu. Zawory sterujące kierunkiem przepływu. Charakterystyki elementów wykonawczych. Przewody sztywne i giętkie. Złącza i przyłącza. Filtry. Zbiorniki i amortyzatory. Wzmacniacze hydrauliczne Systemy paliwowe. Systemy przeciwpożarowe. Systemy klimatyzacji. Systemy przeciwoblodzeniowe. Systemy hydrauliczne. Systemy olejowe i chłodzenia. Kabiny wysokościowe. Systemy tlenowe oraz wyposażenie ratownicze załóg statków powietrznych. Zasady eksploatacji pokładowego wyposażenia hydropneumatycznego. |
Pełny opis: |
Wykłady 1. Wiadomości wstępne o lotniczych systemach hydropneumatycznych. Przeznaczenie systemów, podział konstrukcyjny i funkcjonalny sys-temów. Podział systemów hydropneumatycznych wg. normy ATA. Podstawowe elementy systemów hydropneumatycznych Czynniki robocze stosowane w systemach płatowcowych. Paliwa lotnicze, ciecze hydrauliczne, oleje silnikowe, gazy robocze – charakterystyka i podstawowe parametry / 2h 2.Pompy systemów płatowcowych. Przeznaczenie, podział, charaktery-styki pomp. Zjawisko kawitacji i uderzenia hydraulicznego / 2h 3. Pompy wyporowe. Pompy zębate i pompy wielotłoczkowe osiowe / 2h 4. Pompy wirowe. Przeznaczenie, parametry i charakterystyki / 2h 5. Sprężarki tłokowe i zasobniki hydrauliczne. Zasada działania, główne parametry, przykłady konstrukcji / 2h 6. Siłowniki hydrauliczne i silniki hydrauliczne. Budowa i zasada działa-nia, główne parametry, charakterystyki rzeczywiste i idealne, przy-kłady konstrukcji / 2h 7. Elementy sterujące kierunkiem przepływu, ciśnieniem i natężeniem przepływu. Podział, zasada działania, przykłady konstrukcji / 2h 8. Elementy sterujące ciśnieniem i natężeniem przepływu. Podział, zasa-da działania, przykłady konstrukcji / 2h 9. Przewody, złącza, przyłącza, filtry. Wymagania, podział, główne para-metry, przykłady konstrukcji / 2h 10. Zbiorniki i uszczelnienia. Podział, przeznaczenie, parametry, przykła-dy konstrukcji / 2h 11. Amortyzatory. Zasada działania, przeznaczenie, wymagania, podział / 2h 12. Układy instalacji paliwowych. Układy: zasilania, tankowania, tanko-wania w powietrzu, przetłaczania i podtłaczania paliwa, drenażu, wentylacji zbiorników, kontroli i diagnozowania. Przykłady rozwiązań / 2h 13.Układy instalacji olejowych. Układy: zasilania, chłodzenia, separacji mieszanki gazowo - olejowej, kontroli i diagnozowania. Przykłady rozwiązań / 2h 14. Układy instalacji przeciwpożarowych. Układy wykrywające zagrożenie pożarowe na statku powietrznym, rodzaje czujników. Układy wyko-nawcze, rodzaje środków gaśniczych. Zalecenia eksploatacyjne związane z ochroną przeciwpożarową / 2h 15. Układy instalacji przeciwoblodzeniowych. Układy wykrywające oblo-dzenie - rodzaje czujników. Układy wykonawcze, przykłady rozwią-zań konstrukcyjnych / 2h 16. Układy instalacji klimatyzacji. Układy: odbioru powietrza do instalacji klimatyzacji, „gorącego i zimnego powietrza”, regulacji parametrów – zmian ciśnienia i temperatury. Przykłady rozwiązań / 2h 17. Układy instalacji hydraulicznych. Układy zasilania, rodzaje układów zasilania, rozwiązania zapewniające niezawodność działania ukła-dów zasilania. Układy wykonawcze / 2h 18. Układy instalacji tlenowych. Struktura systemu. Wyposażenie ratow-nicze załóg statków powietrznych / 2h Ćwiczenia 1. Obliczenia podstawowych parametrów pompy wyporowej / 2 h 2. Obliczenia podstawowych parametrów zasobnika hydraulicznego / 2h 3.Obliczenia podstawowych parametrów siłownika hydraulicznego / 2h 4. Obliczenia podstawowych parametrów systemu hydraulicznego / 2h Laboratoria 1. Wyznaczanie charakterystyk pompy wirowej / 2h 2. Wyznaczanie charakterystyk pompy wyporowej / 2h 3. Badanie siłownika hydraulicznego / 2h 4. Wyznaczanie charakterystyk lotniczego rozdzielacza suwakowego / 2h 5. Diagnozowanie elementów systemu paliwowego statku powietrznego / 4h 6. Diagnozowanie elementów systemu hydraulicznego statku powietrz-nego / 4h |
Literatura: |
Podstawowa: 1. Dindolf R.: Napędy płynowe. Politechnika Świętokrzyska, 2009. 2. Baszta T.M.: Urządzenia hydrauliczne – konstrukcja i obliczanie. WNT, Warszawa 1971. 3. Rutkowski K.: Wyposażenie hydropneumatyczne samolotów i śmi-głowców. Źródła i odbiorniki energii. Skrypt WAT. Warszawa 1999. 4. Rutkowski K.: Wyposażenie hydropneumatyczne samolotów i śmi-głowców. Zawory i inne elementy. Skrypt WAT. Warszawa 2001. 5. Banel T., Rutkowski K.: Wyposażenie hydropneumatyczne samolo-tów i śmigłowców. Instalacje. Skrypt WAT. Warszawa 1990 Uzupełniająca: Moir I., Seabridge A.: Aircraft Systems, Wiley London 2008 |
Efekty uczenia się: |
W1 / Absolwent ma uporządkowaną wiedzę w zakresie funkcjonowania systemów hydropneumatycznych statków powietrznych (energe-tycznych, zasilających oraz specjalnych), ich budowy oraz warunków ich eksploatacji, zna zasady eksploatacji statków powietrznych określone przez europejskie i krajowe władze lotnicze (wymagania PART-147) oraz orientuje się w obecnym stanie oraz najnowszych trendach rozwojowych techniki lotniczej z zakresu systemów hydro-pneumatycznych/ K_W13, K_W15 W2 / Absolwent ma szczegółową wiedzę w zakresie funkcjonowania sys-temów hydropneumatycznych statków powietrznych, w tym wiedzę niezbędną do zrozumienia fizycznych podstaw działania takich układów, instalacji i systemów / K_W14 U1 / Absolwent potrafi dokonać analizy uszkodzenia systemów hydro-pneumatycznych na podstawie analizy dokumentacji technicznej oraz sygnałów generowanych przez pokładowe i stacjonarne sys-temy diagnostyczne oraz pozyskiwać informacje z literatury i innych źródeł o takich systemach, oraz potrafi integrować uzyskane infor-macje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie. Ma ma umiejętność samokształce-nia się, m.in. w celu podnoszenia kompetencji zawodowych / K_U01, K_U04 U2 / absolwent potrafi porównać rozwiązania projektowe układów, urzą-dzeń i instalacji hydropneumatycznych statku powietrznego ze względu na rodzaj misji i zadane kryteria użytkowe, ekonomiczne i bezpieczeństwa oraz potrafi rozwiązywać zadania techniczne w ob-szarze projektu wstępnego lub projektu koncepcyjnego systemów hydropneumatycznych statku powietrznego i procedur ich obsługi-wania. Potrafi obsługiwać podsystemy hydropneumatyczne statków powietrznych zgodnie z wymaganymi przepisami ciągłej zdatności, zna zasady bezpieczeństwa obowiązujące przy takiej pracy / K_U11, K_U12 |
Metody i kryteria oceniania: |
Przedmiot zaliczany jest na podstawie: zaliczenia. Ćwiczenia zaliczane są na podstawie: odpowiedzi na ćwiczeniach ra-chunkowych oraz na podstawie pisemnych testów Ćwiczenia laboratoryjne zaliczane są na podstawie: wykonania wszyst-kich ćwiczeń laboratoryjnych oraz wykonania i zaliczenia sprawozdania Egzamin/zaliczenie przedmiotu jest prowadzone w formie pisemnego testu oraz na podstawie przeprowadzonej indywidualnie przez studenta analizy przypadku w trakcie odpowiedzi ustnej Warunkiem dopuszczenia do egzaminu/zaliczenia jest uzyskanie pozy-tywnej oceny z ćwiczeń laboratoryjnych i zaliczenia z ćwiczeń audytoryj-nych Osiągnięcie efektu W1, W2, U1, U2 weryfikowane jest ćwiczeniach; Osiągnięcie efektu W1, W2, U2 –weryfikowane jest na zaliczeniu; Osiągnięcie efektu U1, U2 - weryfikowane jest na ćwiczeniach rachun-kowych i laboratoryjnych; Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który: 1. Potrafi bezbłędnie wykonać rysunek schematu funkcjonalnego sys-temów hydropneumatycznych, 2. Potrafi bezbłędnie zamieścić na schemacie niezbędne elementy wy-konawcze i sterujące w układach systemów hydropneumatycznych oraz uzasadnić ich przeznaczenie, 3. Potrafi bezbłędnie obliczyć podstawowe parametry wybranych ele-mentów systemów hydropneumatycznych, 4. Potrafi zaproponować metodykę wyznaczenia podstawowych para-metrów i charakterystyk elementów systemów hydropneumatycznych, 5. Potrafi ocenić przydatność do eksploatacji wybranych elementów na podstawie wykonanych pomiarów i wyznaczonych charakterystyk, 6. Potrafi zaproponować sposoby usuwania uszkodzeń w elementach systemów hydropneumatycznych. Ocenę dobrą plus otrzymuje student, który: 1. Potrafi bezbłędnie wykonać rysunek schematu funkcjonalnego sys-temów hydropneumatycznych, 2. Potrafi bezbłędnie zamieścić na schemacie niezbędne elementy wy-konawcze i sterujące w układach systemów hydropneumatycznych oraz uzasadnić ich przeznaczenie, 3. Potrafi bezbłędnie obliczyć podstawowe parametry wybranych ele-mentów systemów hydropneumatycznych, 4. Potrafi zaproponować metodykę wyznaczenia podstawowych para-metrów i charakterystyk elementów systemów hydropneumatycznych 5. Potrafi ocenić przydatność do eksploatacji wybranych elementów na podstawie wykonanych pomiarów i wyznaczonych charakterystyk. Ocenę dobrą otrzymuje student, który: 1. Potrafi bezbłędnie wykonać rysunek schematu funkcjonalnego sys-temów hydropneumatycznych, 2. Potrafi bezbłędnie zamieścić na schemacie niezbędne elementy wy-konawcze i sterujące w układach systemów hydropneumatycznych oraz uzasadnić ich przeznaczenie, 3. Potrafi bezbłędnie obliczyć podstawowe parametry wybranych ele-mentów systemów hydropneumatycznych, 4. Potrafi zaproponować metodykę wyznaczenia podstawowych para-metrów i charakterystyk elementów systemów hydropneumatycznych Ocenę dostateczną plus otrzymuje student, który: 1. Potrafi bezbłędnie wykonać rysunek schematu funkcjonalnego sys-temów hydropneumatycznych, 2. Potrafi bezbłędnie zamieścić na schemacie niezbędne elementy wy-konawcze i sterujące w układach systemów hydropneumatycznych oraz uzasadnić ich przeznaczenie, 3. Potrafi bezbłędnie obliczyć podstawowe parametry wybranych ele-mentów systemów hydropneumatycznych. Ocenę dostateczną otrzymuje student, który: 1. Potrafi bezbłędnie wykonać rysunek schematu funkcjonalnego sys-temów hydropneumatycznych, 2. Potrafi bezbłędnie zamieścić na schemacie niezbędne elementy wy-konawcze i sterujące w układach systemów hydropneumatycznych oraz uzasadnić ich przeznaczenie, 3. Potrafi obliczyć podstawowe parametry wybranych elementów syste-mów hydropneumatycznych, Ocenę niedostateczną otrzymuje student, który nie spełnia kryteriów zdefiniowanych na ocenę dostateczną. |
Właścicielem praw autorskich jest Wojskowa Akademia Techniczna.