Urządzenia hydrauliczne i pneumatyczne

stacjonarne

I stopnia

obowiązkowy

W 18/+, C 10/+, L 8/+, razem: 36 godz

Mechanika płynów / wymagania wstępne: znajomość problematyki przepływów i praw fizyki cieczy

Mechanika techniczna 1 i 2 / wymagania wstępne: umiejętność obliczania obciążeń w układach dźwigniowych

semestr studiów / kierunek studiów

IV semestr / mechanika i budowa maszyn / wszystkie specjalności

dr inż. Marian ŁOPATKA

Aktywność / obciążenie studenta w godz.

1. Udział w wykładach / 18

2. Udział w laboratoriach / 8

3. Udział w ćwiczeniach / 10

4. Udział w seminariach / -

5. Samodzielne studiowanie tematyki wykładów /14.4.

6. Samodzielne przygotowanie do laboratoriów /8

7. Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń / 10

8. Samodzielne przygotowanie do seminarium / -

9. Realizacja projektu / -

10. Udział w konsultacjach / 5.4

11. Przygotowanie do egzaminu / -

12. Przygotowanie do zaliczenia / 14.4

13. Udział w egzaminie / -

Sumaryczne obciążenie pracą studenta: 88,2 godz./2.94 ECTS,

przyjęto 3,0 ETCS

Zajęcia z udziałem nauczycieli (1+2+3+4+9+10+13):41.4 godz./1.38 ETCS, przyjęto 1.5 ECTS

Zajęcia powiązane z działalnością naukową (suma poz. od 1 do 10) / 68.4 godz./2.28 ETCS, przyjęto 2.ECTS

Przedmiot poświęcony jest projektowaniu i eksploatacji napędów hydrostatycznych, hydrokinetycznych i pneumatycznych oraz systemom pompowym. Tematyka przedmiotu obejmuje: Podstawy napędu hydrostatycznego. Schematy funkcjonalne układów napędowych. Budowa i charakterystyki podzespołów hydraulicznych. Dobór podzespołów i projektowanie układów. Bilans cieplny i sprawność układów. Sterowanie dławieniowe i objętościowe. Ciecze hydrauliczne i problemy filtracji. Budowa i charakterystyki pomp wirowych i współpraca z rurociągami. Podstawy napędu hydrokinetycznego. Budowa, charakterystyki i zasady doboru sprzęgieł i przekładni hydrokinetycznych. Podstawy napędu pneumatycznego. Budowa sprężarek i podzespołów pneumatycznych. Zasady projektowania napędów pneumatycznych

Wykład / zajęcia audytoryjne z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych

1. Podstawy hydrostatyki. Otwarte i zamknięte układy napędu i sterowania. Ciecze robocze i ich charakterystyki / liczba godzin-2h / Prawa fizyki wykorzystywane w napędach hydraulicznych. Rysowanie schematów i działanie układów hydraulicznych – podstawowe komponenty i ich funkcje, zasady projektowania układów hydrostatycznych.

2. Siłowniki i hydrauliczne – budowa, pod stawowe parametry i zasady doboru / liczba godzin-2 / Rozwiązania, charakterystyki i zasady doboru siłowników hydraulicznych.

3. Rozwiązania i charakterystyki pomp wyporowych i silników hydraulicznych / liczba godzin-2h / Zasady doboru pomp i silników hydrostatycznych.

4. Elementy sterujące - zawory, rozdzielacze, dzielniki przepływu. Systemy sterowania dławieniowego / liczba godzin-2h / Zasady działania i doboru zaworów i elementów sterujących o działaniu dławieniowym.

5. Projektowanie układów hydrostatycznych - sprawność, opory przepływu i bilans energetyczny, dobór zbiorników i wyposażenia układów. Problemy filtracji cieczy / liczba godzin-2h / Określanie strat, sprawności instalacji i układu hydraulicznego, dobór zbiorników i chłodnic.

6. Projektowanie przekładni hydrostatycznych. Regulacja prędkości ruchów roboczych i obciążenia układu – sterowanie objętościowe / liczba godzin-2h / Sterowanie objętościowe, działanie i projektowanie przekładni hydrostatycznych

7. Źródła napędu w systemach pneumatycznych Elementy sterujące - zawory, rozdzielacze. Zasady projektowania układów pneumatycznych / liczba godzin-2h / Specyfika i projektowane napędów pneumatycznych, agregaty sprężarkowe, przygotowanie powietrza, instalacje i narzędzia pneumatyczne.

8. Pompy wirowe i ich współpraca z rurociągami / liczba godzin-2h / Rozwiązania konstrukcyjne pomp wirowych i ich charakterystyki, wysokość ssania, współpraca z rurociągami

9. Budowa i charakterystyki sprzęgieł, przekładni i hamulców hydrokinetycznych / liczba godzin-2h / Zastosowania napędów hydrokinetycznych, wykorzystanie charakterystyk do doboru i oceny współpracy z silnikami napędowymi.

Ćwiczenia / praktyczne zajęcia rachunkowe

1. Schematy funkcjonalne i działanie układów hydrostatycznych / liczba godzin-2h / Przepływ i propagacja ciśnienia w układzie, działanie elementów sterujących i zabezpieczających

2. Dobór siłownika pracującego w układzie dźwigniowym / liczba godzin-2h / Wyznaczanie obciążeń siłowników i wyznaczenie parametrów ich pracy, dobór pompy do siłownika.

3. Dobór jednostek hydrostatycznych mechanizmów o ruchu obrotowym / liczba godzin-2h / Wyznaczanie obciążeń silników i wyznaczenie parametrów ich pracy, dobór pompy do silnika

4. Projektowanie układów i ich instalacji - sprawność i bilans energetyczny / liczba godzin-2h / Wyznaczanie strat mocy w układzie, poszukiwanie możliwości poprawy sprawności.

5. Współpraca sprzęgieł i przekładni hydrokinetycznych z silnikami spalinowymi / liczba godzin-2h / Wyznaczanie charakterystyki zespołu silnik spalinowy -przekładnia hydrokinetyczna.

Laboratoria / zajęcia praktyczne z wykorzystaniem stanowisk badawczych

1. Wyznaczanie charakterystyk pompy wirowej / liczba godzin-1h

2. Wyznaczanie charakterystyk pompy wyporowej / liczba godzin-1h

3. Budowa i użytkowanie agregatów i narzędzi pneumatycznych - wyznaczenie wydajności rzeczywistej sprężarki / liczba godzin-2h

4. Wyznaczanie charakterystyki obciążenia siłownika hydraulicznego pracującego w układzie wysięgnika osprzętu / liczba godzin-2h

5. Wyznaczanie oporów własnych i wielkości przecieków w siłownikach hydraulicznych / liczba godzin-1h

6. Budowa podzespołów i montaż układu hydrostatycznego / liczba godzin-1h

Podstawowa:

 Moskwa M.: Urządzenia hydrauliczne i pneumatyczne cz.II, WAT 1982

 Moskwa M.: Urządzenia hydrauliczne i pneumatyczne cz.I, WAT 1994

 Szydelski Z.: Napędy i sterowanie hydrauliczne w ciągnikach i samojezdnych maszynach roboczych. WNT 1980

Uzupełniająca:

 Stryczek S.: Napęd hydrostatyczny. WNT 1997

 Sobczyk P.: Hydraulika siłowa. Zbiór zadań z rozwiązaniami. PWN 2015

 Budny E.: Napęd i sterowanie układów hydraulicznych w maszynach roboczych. Wydawnictwo ITE 2001

 Szejnach W.: Napęd i sterowanie pneumatyczne. WNT 1997

W1 / Ma wiedzę z zakresu budowy hydrostatycznych, hydrokinetycznych i pneumatycznych układów napędu i sterowania oraz pomp wirowych. Zna stosowane rozwiązania techniczne, charakterystyki techniczne podzespołów i zasady ich stosowania / K_W22

W2 / Zna wady i zalety hydrostatycznych, hydrokinetycznych i pneumatycznych układów napędu i sterowania oraz pomp wirowych i potrafi je dobierać do przewidywanych zastosowań / K_W21

U1 / Rozumie działanie i funkcjonowanie napędów hydraulicznych, Potrafi projektować i eksploatować proste układy napędu hydraulicznego / K_U22

U2 / Rozumie działanie i funkcjonowanie napędów hydraulicznych, potrafi analizować i oceniać układy napędu hydraulicznego / K_U18/

U3 / Potrafi racjonalnie dobierać podzespoły/ K_U20

K1 / Potrafi określać priorytety służące realizacji zadania / K_K01

Przedmiot zaliczany jest na podstawie: zaliczenia.

Ćwiczenia audytoryjne zaliczane są na podstawie: zaliczenia.

Ćwiczenia laboratoryjne zaliczane są na podstawie: sprawozdań z ćwiczeń.

Zaliczenie przedmiotu jest prowadzone w formie ustnej

Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia wykładów jest zaliczenie ćwiczeń

Osiągnięcie efektów W1 i W2 - weryfikowane jest ustnie podczas zaliczenia

Osiągnięcie efektów U1, U2 i U3 - sprawdzane jest w trakcie realizacji obliczeń i sprawdzianów na ćwiczeniach

Osiągnięcie efektu K1 - sprawdzenie jest ustnie podczas zaliczenia

Oceny osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia (wg. opinii Komisji WME ds. Funkcjonowania Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia):

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 91-100%.

Ocenę dobrą plus otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 81-90%.

Ocenę dobrą otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 71-80%.

Ocenę dostateczną plus otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 61-70%.

Ocenę dostateczną otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 51-60%.

Ocenę niedostateczną otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie równym lub niższym niż 50%.

Ocenę uogólnioną zal. otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie wyższym niż 50%.

Ocenę uogólnioną nzal. otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie równym lub niższym niż 50%.