Budowa środków transportu

stacjonarne

I stopnia

obowiązkowy

W 30/+, C 24/+, L 10/+, razem: 64 godz., 6 pkt ECTS

Budowa pojazdów: Ogólna budowa silnika tłokowego. Znajomość podstaw budowy i działania układów samochodu. Cechy pojazdów specjalnych.

Grafika inżynierska: Umiejętność odczytu budowy mechanizmów z prostych rysunków technicznych.

V semestr / Mechanika i budowa maszyn /Specjalność: organizacja transportu i ruchu wojsk

dr inż. Marcin Wieczorek, dr inż. Leszek Szczęch

Aktywność / obciążenie studenta w godz.

1. Udział w wykładach / 30

2. Udział w ćwiczeniach audytoryjnych / 24

3. Udział w ćwiczeniach laboratoryjnych / 10

4. Udział w ćwiczeniach projektowych / 0

5. Udział w seminariach / 0

6. Samodzielne studiowanie tematyki wykładów / 24

7. Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń audytoryjnych / 24

8. Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń laboratoryjnych / 10

9. Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń projektowych / 0

10. Samodzielne przygotowanie do seminarium / 0

11. Udział w konsultacjach / 9,6

12. Przygotowanie do egzaminu / 0

13. Przygotowanie do zaliczenia / 25,6

14. Udział w egzaminie / 0

Sumaryczne obciążenie pracą studenta:

157,2 godz. /5,24 ECTS, przyjęto 6 ECTS

Zajęcia z udziałem nauczycieli (1+2+3+4+5+11+14): 73,6 godz./ 3 ECTS

Zajęcia powiązane z działalnością naukową (1÷10): 122,0 godz./ 4 ECTS

Klasyfikacja i ogólna charakterystyka techniczna środków transportu (transportu drogowego, kolejowego i kombinowanego, wodnego, lotniczego). Przeznaczenie, struktura i charakterystyka techniczna środków transportu w SZ RP. Przegląd budowy wybranych środków transportu drogowego, wykorzystywanych przez Wojsko Polskie (silniki, układ napędowy, układ jezdny, nośny i zawieszenie, układ kierowniczy, układ hamulcowy, układy dodatkowe, w tym przystosowanie pojazdów do jazdy w terenie oraz pracy w niskiej temperaturze otoczenia). Kabiny samochodów ciężarowych. Ergonomia i bezpieczeństwo miejsca pracy kierowcy. Budowa nadwozi uniwersalnych i specjalizowanych. Pojazdy specjalne. Klasyfikacja i budowa przyczep i naczep. Urządzenia sprzęgające samochody z przyczepami i naczepami. Budowa przyczep i naczep do przewozu ładunków nienormatywnych. Właściwości użytkowe środków transportu kolejowego. Budowa i ocena użytkowa wybranych lokomotyw, wagonów kolejowych do transportu ludzi oraz towarów.

Wykład /metody dydaktyczne

Wykłady prowadzone są metodą podającą lub konwersatoryjną, z wykorzystaniem materiałów poglądowych związanych z ich tematyką, w tym prezentacji multimedialnych. Tematy kolejnych zajęć to:

1. Klasyfikacja i ogólna charakterystyka techniczna środków transportu / 2

Charakterystyka transportu drogowego, kolejowego i kombinowanego, wodnego, lotniczego i przesyłowego. Wybrane wymagania prawne i techniczne

2. Silniki tłokowe wykorzystywane w środkach transportu / 2

Klasyfikacja silników cieplnych, silniki parowe, tłokowe silniki spalinowe, zastosowanie silników tłokowych w środkach transportowych.

3. Silniki turbinowe w środkach transportu / 2

Turbiny parowe, turbiny spalinowe, silniki odrzutowe i rakietowe, zastosowanie silników turbinowych w środkach transportowych

4. Silniki elektryczne stosowane w środkach transportu / 2

Silniki prądu stałego, silniki prądu przemiennego, sterowanie silnikami elektrycznymi, zasilanie silników elektrycznych: trakcja elektryczna, zasilanie generatorowe, ogniwa paliwowe.

5. Rozwiązania napędów hybrydowych w środkach transportu / 2

Układ funkcjonalny napędów hybrydowych, poziom hybrydyzacji układu napędowego, główne źródła energii napędów hybrydowych, akumulatory energii w napędach hybrydowych.

6. Struktura oraz środki transportu kołowego w SZ RP i NATO / 1

Pojęcie i podział na klasy mobilności. Wymagania techniczne i taktyczne. Grupy pojazdów WP.

7. Układ napędowy środków transportu drogowego / 2

Sprzęgła, skrzynie biegów typu S oraz R, skrzynie rozdzielcze, przeguby, mosty napędowe, blokada mechanizmu różnicowego zwolnice. Schematy kinematyczne i przegląd budowy.

8. Układ jezdny środków transportu drogowego / 1

Rodzaje ram. Zawieszenie zależne z metalowymi i pneumatycznymi elementami sprężystymi. Schematy, przenoszenie sił, zalety i wady stosowanych rozwiązań.

9. Układ kierowniczy środków transportu drogowego / 1

Mechanizm zwrotniczy i kierowniczy – wymagania, zadania, budowa i działanie w pojazdach wieloosiowych. Przekładnie kierownicze. Mechanizmy wspomagania – budowa i działanie

10. Układ pneumatyczny samochodów ciężarowych / 1

Elementy układu przygotowania i gromadzenia powietrza. Wykorzystanie powietrza w układach wspomagania pracy kierowcy.

11. Układ hamulcowy samochodów ciężarowo-osobowych i ciężarowych / 2

Mechanizmy hamowania. Hydrauliczna pompa hamulcowa. Zawór główny i siłowniki pneumatyczne. Zwalniacze.

12. Kabiny samochodów ciężarowych / 1

Rodzaje kabin, ich ergonomia i bezpieczeństwo. Przystosowanie kabin do działania w obszarach o podwyższonym zagrożeniu

13. Przystosowanie środków transportowych do przewozu ładunków / 3

Budowa nadwozi uniwersalnych i specjalizowanych.

14. Klasyfikacja i ogólna budowa przyczep i naczep. Urządzenia sprzęgające samochody z przyczepami i naczepami / 2

Klasyfikacja przyczep. Urządzenia sprzęgające. Rozwiązania układu jezdnego, kierowniczego, hamulcowego z uwzględnieniem specyfiki pracy przyczep i naczep w tym przewozów nienormatywnych.

15. Instalacja elektryczna środków transportu drogowego / 2

Instalacja elektryczna pojazdów – rodzaje i zadania. Źródła energii elektrycznej, układ rozruchowy i zapłonowy.

16. Środki transportu kolejowego / 2

Budowa i działanie pojazdów trakcyjnych, lokomotyw. Wagony kolejowe towarowe i osobowe wraz z podstawowymi danymi eksploatacyjnymi.

17. Środki transportu śródlądowego i morskiego / 1

Budowa pchaczy i barek. Holowniki. Klasyfikacja statków do transportu towarów.

18. Środki transportu powietrznego / 1.

Klasyfikacja statków powietrznych do transportu towarów i osób. Podstawowe cechy budowy.

Ćwiczenia /metody dydaktyczne

Ćwiczenia prowadzone są metodą praktyczno-problemową w formie przeglądu rozwiązań z wykorzystaniem sprzętu technicznego i ćwiczeń obliczeniowych. Tematyka zajęć to:

1. Klasyfikacja i charakterystyka techniczna pojazdów użytkowanych w SZ RP / 2

Zapoznanie z podstawowymi pojazdami użytkowanymi w WP.

2. Przegląd budowy mechanizmów układu napędowego / 3

Budowa i działanie sprzęgła pchanego, ciągniętego. Mechanizmy wspomagania wyłączaniem sprzęgła. Skrzynia biegów typu R i S – przegląd budowy, szkice kinematyczne. Automatyczna skrzynia biegów (Allison i ZF). Mosty napędowe. Mechanizm różnicowy i jego blokowanie.

3. Przegląd rozwiązań układu jezdnego środków transportu drogowego /1

4. Budowa i działanie wybranych mechanizmów układu kierowniczego wojskowych pojazdów kołowych / 2

Ogólna budowa przekładni oraz stosowane rozwiązania w układach wspomagania.

5. Budowa i działanie wybranych mechanizmów układu hamulcowego wojskowych pojazdów kołowych / 2

Mechanizmy bębnowe i tarczowe. Samoregulacja i mechanizmy wspomagania. Przegląd rozwiązań i zasady działania zwalniaczy silnikowych i hydrodynamicznych

6. Nadwozia środków transportowych / 2

Charakterystyka użytkowa wybranych nadwozi specjalizowanych (cysterny, izotermiczne, samowyładowcze, silosy, itp.).

7. Elektryczne układy rozruchowe w środkach transportu drogowego /2

Budowa rozrusznika i parametry rozruchu. Mechanizmy załączania rozruszników. Przystosowanie do rozruchu w niskiej temperaturze otoczenia.

8. Układy zapłonowe i zapłonowo-wtryskowe pojazdów drogowych /2

Układy zapłonowe pojazdów. Budowa i zasada działania elektronicznych układów zapłonowo-wtryskowych.

9. Czujniki, przetworniki, elementy wykonawcze w pojazdach transportu drogowego / 2

Czujniki i przetworniki w technice motoryzacyjnej. Bloki opracowania sygnałów w pojazdach. Elementy wykonawcze.

10. Środki transportu kolejowego / 2

Budowa i ocena użytkowa wybranych lokomotyw, wagonów kolejowych do transportu ludzi oraz towarów. Stosowane oznaczenia.

11. Środki transportu śródlądowego i morskiego / 2

Przegląd budowy wybranych jednostek pływających (motorowe i bezmotorowe środki transportu).

12. Środki transportu powietrznego / 2

Budowa i ocena użytkowa wybranych śmigłowców i samolotów transportowych

Laboratoria /metody dydaktyczne

Laboratoria prowadzone są z wykorzystaniem ćwiczeń praktycznych: Tematem zajęć są:

1. Charakterystyka prędkościowa silnika spalinowego środka transportu drogowego / 2

Wyznaczenie praktyczne podstawowych wielkości określających charakterystykę prędkościową silnika.

2. Charakterystyka hybrydowego układu spalinowego z ogniwem paliwowym / 2

Pomiar stanowiskowy cech układu zasilnia wykorzystującego ogniwo paliwowe.

3. Manewry pojazdu - wyznaczenie szerokości pasa ruchu i minimalnego promienia zawracania zespołu samochodu z przyczepą/naczepą / 2

Pomiary praktyczne z określenia potrzebnej szerokości korytarza dla ruchu pojazdu z przyczepą (modyfikacja kątów skrętu kół pojazdu ciągnącego). Ćwiczenia obliczeniowe dla samochodu z naczepą na podstawie parametrów geometrycznych zespołu pojazdów.

4. Przegląd budowy i działania układu napędowego i jezdnego w pojazdach kołowych / 2

Zapoznanie z budową wybranych skrzyń biegów. Sposoby realizacji przełożeń i załączania biegów. Zabezpieczenia skrzyń biegów. Działanie mechanizmu różnicowego. Identyfikacja elementów składowych układu jezdnego. Dobór opon.

5. Przegląd budowy i działania układu kierowniczego i hamulcowego wybranych pojazdów / 2

Identyfikacja elementów składowych układu kierowniczego. Przegląd budowy i działania mechanizmów układu hamulcowego wybranych pojazdów.

podstawowa:

• Prochowski L., Żuchowski A.: Samochody ciężarowe i autobusy, WKŁ, 2006, 2011.

• Drewnowski A., Siedlecki P., Zalewski P., Technologia transportu kolejowego, Warszawa, 1, 2015

• Prochowski L., Żuchowski A.: Technika transportu ładunków, WKŁ, 2009.

uzupełniająca:

• M.Karczewski, L.Szczęch, G.Trawiński, Silniki pojazdów samochodowych, WSiP, Warszawa 2013.

• M.Zając, Układy przeniesienia napędu samochodów ciężarowych i autobusów, WKiŁ, Warszawa 2003.

• Wojewódzka-Król K., Rolbiecki R., Transport wodny śródlądowy. Funkcjo-nowanie i rozwój, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego Gdańsk 2014.

W1 / Ma podstawową wiedzę z zakresu budowy, zasad działania i właściwości użytkowych środków transportu / W_38C01_3, U_38C01_18

U1 / Potrafi oceniać właściwości techniczne środków transportu oraz dobierać je do realizacji zadań / U_38C01_2

K1 / Jest gotów do samokształcenia i rozwijania swojej wiedzy w zakresie budowy, działania oraz właściwości użytkowych środków transportu / K_38C01_4

Przedmiot zaliczany jest na podstawie: zaliczenia.

Ćwiczenia audytoryjne zaliczane są na podstawie: ocen bieżących z odpowiedzi ustnych i pisemnych, ocen z realizowanych zadań i opracowań.

Ćwiczenia laboratoryjne zaliczane są na podstawie: aktywności studenta, ocen z bieżącej wiedzy oraz sprawozdań z realizowanych zajęć.

Zaliczenie przedmiotu jest prowadzone w formie cząstkowych pisemnych sprawdzianów pisemnych. Warunkiem koniecznym do zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny średniej ze sprawdzianów pisemnych oraz uzyskanie oceny pozytywnej z ćwiczeń i zajęć laboratoryjnych.

Osiągnięcie efektu W1, U1 – weryfikowane jest podczas pisemnego zaliczenia;

Osiągnięcie efektu U1, K1 – sprawdzane jest podczas konwersacji na wykładzie oraz realizacji ćwiczeń i zajęć laboratoryjnych;

Osiągnięcie efektu W1, U1, K1 – sprawdzane są podczas zaliczania sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych.

Oceny osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia:

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 91-100%.

Ocenę dobrą plus otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 81-90%.

Ocenę dobrą otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 71-80%.

Ocenę dostateczną plus otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 61-70%.

Ocenę dostateczną otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 51-60%.

Ocenę niedostateczną otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie równym lub niższym niż 50%.

Ocenę uogólnioną zal. otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie wyższym niż 50%.

Ocenę uogólnioną nzal. otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie równym lub niższym niż 50%.