Prognozowanie wojenne, futurologia i foresighting

niestacjonarne

II stopnia

Realizowane formy zajęć: W-wykład, C - ćw. audytoryjne.

W 6/+, C 10/+, razem: 16 godz., 2,5 pkt ECTS

Rygor: x - egzamin, + zaliczenie na ocenę, z – zaliczenie ogólne

Bezpieczeństwo, Wprowadzenie do polemologii, Obronność, Polityka i Strate-gia Bezpieczeństwa, Obronności Państwa

Program przedmiotu Prognozowanie wojenne, futurologia i foresighting, umoż-liwia studentowi zdobycie wiedzy na temat efektywnych form i metod progno-zowania przyszłości. Student zostanie zapoznany ze współczesnymi zagroże-niami bezpieczeństwa i możliwościami ich przewidywania. Pozna nowe techno-logie i rozwiązania obronne oraz bronie przyszłego pola walki. Ponadto zosta-nie zapoznany z rolą foresighting w zarządzaniu strategicznym i metodami prognozowania przyszłości.

dr inż. Tadeusz KUBACZYK

Aktywność / obciążenie studenta w godz. (wg. arkusza Bilans ECTS)

1. Udział w wykładach / 6

2. Udział w ćwiczeniach audytoryjnych / 10

3.Samodzielne studiowanie tematyki wykładów / 14

4. Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń audytoryjnych / 16

5. Udział w konsultacjach / 6

6. Przygotowanie do zaliczenia / 14

Sumaryczne obciążenie pracą studenta:

przyjęto 2,5 ECTS

Zajęcia z udziałem nauczycieli (1+2+3+5)= 36:30=1,2 przyjęto 1,5 ECTS

Zajęcia o charakterze praktycznym (2+5+6): = 30:30=1 przyjęto 1 ECTS

Program przedmiotu Prognozowanie wojenne, futurologia i foresighting, umoż-liwia studentowi zdobycie wiedzy na temat efektywnych form i metod progno-zowania przyszłości. Student zostanie zapoznany ze współczesnymi zagroże-niami bezpieczeństwa i możliwościami ich przewidywania. Pozna nowe techno-logie i rozwiązania obronne oraz bronie przyszłego pola walki. Ponadto zosta-nie zapoznany z rolą foresighting w zarządzaniu strategicznym i metodami prognozowania przyszłości.

Wykłady /metody dydaktyczne: Wykłady prowadzone są metodą podającą: informacyjną lub konwersatoryjną, z wykorzystaniem różnych środków dydak-tycznych

1. Wojna i pokój XXI wieku /1 godz./. Współczesna klasyfikacja wojen. Wojny XXI wieku. Wojna niekontaktowa. Wojna informacyjna. Wojna w przestrzeni kosmicznej. Wojna czy pokój w XXI wieku.

2. Współczesne zagrożenia bezpieczeństwa i ich przewidywanie /1 godz./. Istota bezpieczeństwa. Problemy i dylematy bezpieczeństwa. Przewi-dywanie przyszłości w aspekcie bezpieczeństwa międzynarodowego. Wyzwania globalne. Zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodowe-go i Polski. Rodzaje działań strategicznych. Zagrożenia militarne.

3. Technologie i rozwiązania obronne przyszłości /1 godz./. Wyzwania technologiczne. Przyszłe technologie obronne. Materiały przyszłości. Technologia produkcji. Europejska Agencja Obrony i "CapTech Mate-riałs & Struktures".

4. Bronie przyszłego pola walki /1 godz./. Związki pomiędzy poziomem cywilizacji a gospodarką. Nowe technologie w I wojnie światowej. Osią-gnięcia naukowe zastosowane w czasie II wojny światowej. Bronie przyszłości.

5. Współczesna Futurologia /1 godz./.Futurologia – nauka o przyszłości. Korzenie futurologii. Współcześni futurolodzy. Przyszłość i propaganda. Metodologia przyszłości.

6. Foresighting - wczoraj, dziś i jutro /1 godz./. Co to jest foresighting? Początki foresightu. Proces foresightu.

Ćwiczenia /metody dydaktyczne: Ćwiczenia realizowane są w formie dyskusji, prezentacji, analizy przypadku, ćwiczeń praktycznych oraz prac koncepcyjnych.

1. Istota prognozowania /1 godz./. Co to jest prognozowanie? Cechy pro-gnozowania. Funkcje prognoz. Podział prognoz. Etapy procesu pro-gnostycznego. Główne metody prognostyczne.

2. Zagrożenia bezpieczeństwa XXI wieku /2 godz./.Najważniejsze wyzwa-nia, szanse i zagrożenia XXI wieku. Zagrożenia i szanse dla Polski w aktualnej sytuacji geopolitycznej. Ewolucja znaczenia zagrożeń militar-nych. Zagrożenia pośrednim użyciem sił zbrojnych. Zagrożenia bezpo-średnim użyciem sił zbrojnych.

3. Koncepcje przyszłego pola walki /1 godz./.Technika wojenna a cywilny postęp techniczny. Wpływ rozwoju technologicznego na sposób działa-nia. Nowe podejście do systemów informacyjnych. Jakie przyszłe pole walki?

4. Programy żołnierza przyszłości /1 godz./. „Tytan” – polski żołnierz przyszłości. Program rosyjskiego żołnierza przyszłości „Ratnik”. Fran-cuski Felin. Niemiecki Gladius. Projekty przyszłości.

5. Futurologia – prognozowanie i przewidywanie przyszłości /1 godz./. Fu-turologia – nauka czy wróżbiarstwo? Czy prognozowanie ma sens?

6. Foresight jako ekspercka metoda prognozowania /1 godz./. Foresight jako nowoczesne narzędzie planowania i prowadzenia polityki naukowej. Zastosowanie foresight'u. Narodowy Program Foresight w Polsce. Natura projektu Foresight. Metody foresight.

7. Niekonwencjonalne metody prognozowania /1 godz./. Metody matema-tyczno-statystyczne prognozowania. Metody niematematyczne. Futury-styczne wizje programowania.

8. Wizja bezpieczeństwa i obronności RP / 2 godz./. Przyszłościowe tech-nologie na potrzeby obronne państwa. Technologie kosmiczne i techni-ki satelitarne na potrzeby obronności. Misja, wizja i zadania Polskiej Agencji Kosmicznej.

Podstawowa:

1. A. Bönish, Futurologia – jej funkcje i cele, Wyd. Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1980.

2. P. Cabała, Planowanie scenariuszowe w zarządzaniu bezpieczeństwem strategicznym przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2012.

3. M. Gąska (red. nauk.), Bezpieczeństwo Polski wczoraj, dziś i jutro : wybrane problemy, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji, Lublin 2017.

4. Ł. Kamieński, Nowy wspaniały żołnierz. Rewolucja biotechnologiczna i wojna w XXI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2014.

5. P. Maśloch, K. Jędruszczak, G. Maśloch (red. nauk.) Czynniki i uwarunkowania obronności i bezpieczeństwa państwa wobec wyzwań przyszłości, Wydawnictwo Piotr Maśloch, Warszawa 2017.

6. Przewidywanie przyszłości, I. Stewart, S.W Hawking i inni, Wydawnictwo Amber, Warszawa 2017.

7. A. Toffler, H. Toffler, Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1996.

8. A. Toffler, Trzecia fala, Państwowy Instytut Wydawniczy, Poznań 2006.

9. B. Guzik, D. Appenzeller, W. Jurek, Prognozowanie

i symulacje, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2004.

10. G. Friedman, Następne 100 lat. Prognoza na XXI wiek, AMF Plus Group, Warszawa 2009.

11. G. Małecki, Wojna i Pokój XXI wieku, AON, Warszawa 2013.

12. L. M. Nijakowski, Wokół problemów futurologii, Warszawa 2000.

13. S. Lem, Fantastyka i futurologia, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003.

Uzupełniająca:

1. R. Bogacki, "Food for Thought" dla specjalistów poszukujących technologii materiałowych przyszłości dla sił zbrojnych, Inspektorat Implementacji Innowacyjnych Technologii Obronnych, Warszawa 2016.

2. G. Friedman, M. Friedman, The Future of War, Nowy Jork 1998

3. Ł. Kamieński, Technologia i wojna przyszłości. Wokół nuklernej i informacyjnej rewolucji w sprawach wojskowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.

4. M. Fryc, Wojny przyszłości, rozprawa doktorska, AON, Warszawa 2008.

5. M. Madej, Zagrożenia asymetryczne – istota, specyfika, faktyczna ranga strategiczna we współczesnym świecie, praca zbiorowa, Poznań 2009.

6. G. J. Rattray, Wojna strategiczna w cyberprzestrzeni, WNT Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2004.

7. P. Stobiecki, Broń geofizyczna i psychotroniczna w konfliktach zbrojnych przyszłości, AON, Warszawa 2010.

8. M. Sułek, Prognozowanie i symulacja międzynarodowa, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2010.

Symbol i nr efektu modułu / efekt kształcenia / odniesienie do efektu kierunko-wego

W1 /zna i rozumie teorie oraz elementarną terminologię używaną w naukach o obronności i rozumie jej źródła i zastosowania w obrębie pokrewnych dyscy-plin naukowych / K_W01;

W3 /ma elementarną wiedzę o wykorzystaniu metod ekonomicznych, matema-tycznych, informatyki i statystycznej obróbki danych oraz prostego wnioskowa-nia statystycznego z zagadnień dotyczących obronności, jak również modeli i metod badań operacyjnych do rozwiązywania problemów z zakresu obronności i bezpieczeństwa państwa K_W03 ;

W15 / ma elementarną wiedzę z zakresu zarządzania w systemie obronności i bezpieczeństwa państwa oraz organizacji i prowadzenia działalności gospo-darczej, zwłaszcza logistycznego zabezpieczania działań w sferze militarnej i podejmowania decyzji w strukturach tych procesów K_W15;

zna i K_W01

U4 / posiada umiejętności diagnozowania zjawisk, wyciągania wniosków oraz pozyskiwania wiedzy, jak też potrafi te wnioski wdrażać w praktyce dotyczącej obronności i bezpieczeństwa państwa K_U04;

U5 / potrafi właściwie analizować przyczyny oraz przebieg zjawisk i procesów społecznych zachodzących w państwie i świecie, mających wpływ na obron-ność i bezpieczeństwo państwa K_U05;

U10 / potrafi prognozować praktyczne skutki konkretnych zjawisk i procesów (politycznych, prawnych, ekonomicznych, społecznych, kulturowych) zachodzą-cych w społeczeństwie, mających wpływ na powstanie napięć społecznych, a w konsekwencji prowadzących do zagrożeń, wykorzystując do tego standardowe metody i narzędzia właściwe dla nauk o obronności K_U10 ;

K1 / rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie oraz wagę posiadania szerokiego zakresu informacji dla kształtowania kompetencji w zakresie budo-wania nowoczesnych systemów obronności i bezpieczeństwa państwa, a zwłaszcza zarządzania obronnością, systemów militarnych, zarządzania kryzy-sowego oraz systemu pozamilitarnego państwa / K_K01;

K4 / potrafi współdziałać i pracować w grupie, przejmując w niej różne role, czy to współodpowiedzialnego za realizację zadania, czy przywódczą, co po-woduje konieczność posiadania kompetencji do działania w grupie K_K04;

K6 / umie uczestniczyć w przygotowaniu projektów społecznych (politycz-nych, gospodarczych, obywatelskich) związanych z zapewnianiem, jak najwyż-szych standardów w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa, uwzględ-niając przy tym aspekty polityczne prawne, ekonomiczne i kulturowe K_K06;

Przedmiot kończy się: zaliczeniem.

Wykłady zaliczone są na podstawie: obecności na zajęciach i udziału w dysku-sji.

Ćwiczenia zaliczane są na podstawie: obecności na zajęciach, oceny uzyskanej za wystąpienia w czasie ćwiczeń i aktywności na zajęciach, oraz oceny uzy-skanej z testu pisemnego.

Osiągnięcie efektu W1, W3, W15 - weryfikowane jest podczas odpowiedzi na pytania zadawane przez wykładowcę, przygotowania prezentacji oraz w czasie ćwiczeń.

Osiągnięcie efektu U4, U5, U10 - sprawdzane jest w czasie ćwiczeń zwłaszcza dotyczących prognozowania przyszłości, przyszłego pola walki i kształtowania nowej wizji bezpieczeństwa państwa.

Osiągnięcie efektu K1, K4, K6 - sprawdzane jest w czasie ćwiczeń i ich zalicza-nia.

Oceny osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia (wg. opinii Komisji WLO ds. Funkcjonowania Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia):

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 91-100%.

Ocenę dobrą plus otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształ-cenia na poziomie 81-90%.

Ocenę dobrą otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 71-80%.

Ocenę dostateczną plus otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie 61-70%.

Ocenę dostateczną otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształ-cenia na poziomie 51-60%.

Ocenę niedostateczną otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie równym lub niższym niż 50%.

Ocenę uogólnioną zal. otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie wyższym niż 50%.

Ocenę uogólnioną nzal. otrzymuje student, który osiągnął zakładane efekty kształcenia na poziomie równym lub niższym niż 50%.