Geografia fizyczna i gospodarcza

stacjonarne

I stopnia

wybieralny

W 24/+, C 6/bo, godziny bezkontaktowe – 20

Geografia na poziomie szkoły średniej

2014/2015 Geodezja i kartografia/wszystkie specjalności

prof. Ireneusz Winnicki

Geografia jako nauka i jej związek z geodezją i kartografią; rozwój

i struktura środowiska przyrodniczego na Ziemi; omówienie geosfer Ziemi: atmosfery, hydrosfery, pedosfery, biosfery, kriosfery oraz roli magnetosfery; ludność; rolnictwo; przemysł; polityczny podział świata.

WYKŁADY są realizowane metodą podającą lub konwersatoryjną (wybrane zagadnienia) z wykorzystaniem materiałów multimedialnych (w tym filmy dydaktyczne, m.in. „Ziemia z kosmosu” - przedstawia współczesne problemy środowiska naturalnego: efekt cieplarniany, powodzie, susze, pustynnienie i stepowienie, działania proekologiczne).

Tematy kolejnych zajęć:

WYKŁAD

1. Geografia jako nauka i jej związek z geodezją i kartografią. Rodzaje przestrzeni. Źródła informacji, metody i zasady prowadzenia badań geograficznych.

2. Rozwój i struktura środowiska przyrodniczego na Ziemi. Środowisko przyrodnicze. Wpływ czynników kosmicznych na środowisko przyrodnicze Ziemi.

3. Wpływ budowy geologicznej na ukształtowanie powierzchni Ziemi. Geologiczne dzieje Ziemi. Wpływ człowieka na zmiany powierzchni Ziemi. Wiek względny i bezwzględny. Metody określania wieku.

4. Atmosfera – skład, budowa, rodzaje. Zjawiska pogodowe. Ogólna cyrkulacja atmosfery. Ozonosfera i jonosfera. Dziura ozonowa. Klimaty Ziemi. Efekt cieplarniany i problemy globalnego ocieplenia.

5. Hydrosfera. Woda na Ziemi. Wpływ człowieka na hydrosferę. Cykl hydrologiczny. Zasoby wodne.

6. Pedosfera. Rozmieszczenie gleb na Ziemi i ich przydatność rolnicza. Rozmieszczenie gleb na Ziemi. Podział gleb ze względu na strefy klimatyczne. Degradacja gleb.

7. Biosfera. Człowiek jako element biosfery. Strefowe i astrefowe środowisko przyrodnicze Ziemi. Równowaga ekologiczna w biosferze.

8. Ludność. Rozmieszczenie i migracje ludności. Najważniejsze wskaźniki demografii. Demograficzna struktura społeczeństw. Religie.

9. Rolnictwo. Uwarunkowania i rozwój rolnictwa. Rolnictwo na różnych etapach rozwoju społecznego. Przyrodnicze i pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa.

10. Przemysł. Uwarunkowanie i rozwój przemysłu na świecie.

11. Polityczny podział świata. Zmiany podziału terytorialnego świata. Pojęcie i cechy państwa.

12. Podsumowanie i kolokwium.

ĆWICZENIA / metody dydaktyczne: Studenci samodzielnie wykonują ćwiczenia na dostarczonych lub samodzielnie pozyskanych danych. Wykonują ćwiczenia z elementami poznawczymi i zagadnieniami pracowni problemowej. Ćwiczenia są realizowane metodą referatowo - dyskusyjną oraz problemową z pracą w podgrupach na materiałach źródłowych. Studenci referują i dyskutują nad zagadnieniami opracowanymi samodzielnie w ramach pracy własnej.

Tematy kolejnych zajęć:

ĆWICZENIA

1. Analiza mapy topograficzno – turystycznej.

2. Rzeźba terenu i formy geomorfologiczne.

3. Quiz geograficzny.

Podstawowa:

- Wójcik J.: „Geografia 1, Ziemia”, PPWK Książnica – Atlas, Warszawa 2002.

- Bartkowski T.: „Metody badań geografii fizycznej”, PWN, Warszawa 1977.

- Miller H. J., A measurement theory for time geography., Geographical Analysis, 37, s. 17 - 45.

- Staniów H., Staniów P.: „Geografia 2. Świat”, PPWK Wydawnictwo Książnica – Atlas, Warszawa 2003.

- Makowski J.: Geografia fizyczna świata”, PWN, Warszawa 2006.

- Wieloński A.: „Geografia przemysłu”, Wyd. UW, Warszawa 2005.

- Pasławski J. (red.): „Wprowadzenie do kartografii i topografii”, Wydawnictwo Nowa Era, Wrocław 2006.

- Falkowski J., Ostrowicki J.: „Geografia rolnictwa świata”, PWN, Warszawa 2006.

- Kuciński K. (red.): „Geografia – kompendium w zarysie i zadaniach”, Difin, Warszawa 2007.

Uzupełniająca:

- Dowdeswell J., Hambrey M., Islands of the Arctic, Cambridge University Press, 2002.

- Vademecum ucznia i studenta. Geografia (5), PWN – Gazeta Wyborcza, 2006.

W1 / Ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych oraz prawnych uwarunkowań związanych z politycznym podziałem świata oraz rozwojem przemysłu na świecie. Potrafi rozróżnić terminy: przyrost rzeczywisty i przyrost naturalny; efekt cieplarniany i dziury ozonowe / G1A_W08.

U1 / Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych właściwie dobranych źródeł w tym map, w zakresie geografii; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie / G1A_U01.

K1 / Potrafi współdziałać i pracować indywidualnie i w grupie przyjmując w niej różne role; ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania / G1A_K01.

K2 / Rozumie potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu informacji i opinii dotyczących możliwości nowoczesnych technik

i technologii geodezyjnych i kartograficznych; wiedzę potrafi przekazać w sposób powszechnie zrozumiały / G1A_K07.

Przedmiot zaliczany jest na podstawie: zaliczenia na ocenę. Ocena ta jest wpisywana do USOSa w pozycji wykład. Zaliczenie ćwiczeń – bo (bez oceny).

Zaliczenie wykładu przeprowadzone jest w postaci kolokwium.

Efekty kształcenia sprawdzane są podczas kolokwium oraz poprzez ocenę poglądów na temat wybranych zdarzeń (np. katastrofa ekologiczna, spadający przyrost naturalny) prezentowanych

w trakcie dyskusji.

WYKŁADY - efekty:

W1, U1, K1 – są sprawdzane w czasie kolokwium oraz dyskusji podczas wykładów.

Efekt W1 – sprawdzany jest podczas kolokwium.

Efekt U1 – sprawdzany jest podczas kolokwium na podstawie zadania polegającego na przypisaniu miejsca z podaną charakterystyką (diagramy z rocznym przebiegiem temperatury i wysokością opadów) do odpowiedniej strefy klimatycznej.

Efekt K1 – sprawdzany jest na kolokwium (ocena samodzielności rozwiązania zadań).

Kolokwium zawiera pytania teoretyczne i problemowe sprawdzające wiedzę wyuczoną. Pytania obejmują zakres tematyki kolejnych wykładów oraz mają charakter otwarty. Efekty uznaje się za osiągnięte, jeśli student uzyska minimum 60% punktów.

Gradacja ocen:

<60-65 %) – dostateczny

<65–75 %) – dostateczny plus

<75-85%) – dobry

<85-95%) – dobry plus

<95-100%> – bardzo dobry.

ĆWICZENIA

Warunek konieczny do uzyskania zaliczenia ćwiczeń: obecność na zajęciach; uzyskanie pozytywnych ocen z wydanych prac oraz quizu. Termin ostateczny zaliczenia ćwiczeń – nie później niż 7 dni po ostatnich zajęciach audytoryjnych (nie mylić z końcem semestru).

Efekty:

U1, K1, K2 – są sprawdzane podczas ćwiczeń audytoryjnych.

Efekty K1 i K2 są sprawdzane na ćwiczeniach na podstawie obserwacji studentów na zajęciach – umiejętność współpracy, odpowiedzialność za podejmowane decyzje, obrona swoich wniosków.

Efekt U1 sprawdzany jest podczas ćwiczeń oraz na podstawie ocenianych projektów.

Efekty oceniane łącznie uznaje się za osiągnięte, jeśli student poprawnie odpowiedział na pytania sprawdzające zadawane podczas zajęć i poprawnie wykonał wszystkie zadania wraz z prawidłowo wykonanymi sprawozdaniami uzasadniającymi dobór metod, analiz danych oraz poprawnie wyciągniętymi wnioskami. Wytyczne do wykonania zadań podaje prowadzący zajęcia.

Kryteria oceniania:

3.0 – formalnie poprawne wykonanie zadań;

3.5 – dodatkowo student potrafi odpowiedzieć na pytania wyjaśniające dotyczące wykonania zadań;

4.0 – jw. oraz student potrafi wyjaśnić, dlaczego wybrał konkretne rozwiązanie;

4.5 – jw. oraz student potrafi podać rozwiązanie alternatywne i kry-tycznie ocenić uzyskane wyniki;

5.0 – jw. oraz student potrafi opisowo i graficznie poprawnie udokumentować wykonanie zadania.

Ocena końcowa z przedmiotu jest wypadkową ocen z wykładu (kolokwium) i zadań wydanych podczas ćwiczeń. Ocena niedostateczna z wykładu lub ćwiczeń skutkuje oceną niedostateczną z przedmiotu.

Brak